Nuntii Latini, conspectus rerum hebdomadalis, qui auspiciis Radiophoniae Finnicae Generalis (Yle) inde ab anno 1989 usque ad annum 2019 editum est, erat programma nuntiorum Latine divulgatorum in orbe terrarum omnium longaevissimum.
missiones ab Reijo Pitkäranta et Tuomo Pekkanen alternis vicibus redactae et radiophonice et per interrete in yle.fi/nuntii audiri possunt.
Nuntii Latini oli Ylen latinankielinen viikkokatsaus, joka alkoi vuonna 1989 ja jatkui 30 vuotta. Ohjelma oli pisimpään jatkunut säännöllisesti toimitettu latinankielinen uutisohjelma koko maailmassa. Ohjelmaa toimittivat vuoroviikoin Reijo Pitkäranta ja Tuomo Pekkanen yhdessä muiden suomalaisten latinan tuntijoiden kanssa. Lähetyksiä voi kuunnella Yle Areenassa osoitteessa yle.fi/nuntii.
English
Nuntii Latini was the weekly bulletin of Yle (Finnish Broadcasting Company) in Latin. Launched in 1989 and with a run of thirty years, it was the longest-running Latin-language news broadcast in the world. The programme was edited by Reijo Pitkäranta and Tuomo Pekkanen toghether with other Finnish Latinists.The programme can be listened to on the internet at yle.fi/nuntii.
Deutsch
Nuntii Latini waren die wöchentlichen Nachrichten von Yle, der öffentlich-rechtlichen Rundfunkanstalt Finnlands, auf Latein. Das Programm startete im Jahr 1989 und lief 30 Jahre lang. Somit ist es weltweit das am längsten bestehende Nachrichtenprogramm in lateinischer Sprache, das regelmäßig gesendet worden ist. Das Programm wurde von Reijo Pitkäranta und Tuomo Pekkanen zusammen mit anderen finnischen LatinistInnen redigiert. Die Sendungen können im Internet unter der Adresse yle.fi/nuntii angehört werden.
14.6.2019
Nuntii Latini: USA et Mexicum de immigratione coercenda consentiunt
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
alcohōlum, ī, n | alkoholi | alcohol | Alkohol |
Asia merīdiōnālis-orientālis, f | Kaakkois-Aasia | Southeast Asia | Südostasien |
bellum commerciāle, n | kauppasota | trade war | Handelskrieg |
febris suīna Āfricāna, f | afrikkalainen sikarutto | African swine fever | afrikanische Schweinepest |
Forum commerciāle Petropolitānum, n | Pietarin talousfoorumi | St. Petersburg International Economic Forum | St. Petersburger Wirtschaftsforum |
Nūntiī Latīnī, m pl | latinankieliset uutiset | News in Latin | lateinische Nachrichten |
periēgēta, ae, m | turisti | tourist | Tourist |
pressiō sanguinis, f | verenpaine | blood pressure | Blutdruck |
Radiophōnia Finnica Generālis, f | Suomen yleisradio | Finnish Broadcasting Company | Finnischer Rundfunk |
tabacum, ī, n | tupakka | tobacco | Tabak |
7.6.2019
Nuntii Latini: Finis anni scholastici
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āërodromus, ī, m | lentokenttä | airport | Flughafen |
annus scholasticus, m | lukuvuosi | academic year | Schuljahr |
Argentāria mundāna, f | Maailmanpankki | World Bank | Weltbank |
fēriae aestīvae, f pl | kesäloma | summer vacation | Sommerferien |
genus animālium, n | jääkiekko | animal species | Tierart |
lūdī mundānī lūdi pedifollicī fēminārum, m pl | jalkapallon naisten maailmanmestaruuskilpailut | women's soccer world championships | Fußball-Weltmeisterschaft der Frauen |
nyctereutēs, ae, m | supikoira | raccoon dog | Marderhund |
ondatra, ae, m | piisami | muskrat | Bisamratte |
procyōn, ynis, m | pesukarhu | raccoon | Waschbär |
vīsitātiō statālis, f | valtiovierailu | state visit | Staatsbesuch |
31.5.2019
Nuntii Latini: Comitia Europaea
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
corōna laurea, f | laakeriseppele | laurel wreath | Lorbeerkranz |
doctor honōris causā, m | kunniatohtori | honorary doctor | Ehrendoktor |
doctor sēmisaeculāris, m | riemutohtori | jubilee doctor | Doctor jubilaris |
gladius, iī, m | miekka | sword | Degen |
hocceus glaciālis, m | jääkiekko | ice hockey | Eishockey |
ōrdō philosophōrum, m | filosofinen tiedekunta | faculty of philosophy | philosophische Fakultät |
praeses parlāmentī, m | eduskunnan puhemies | speaker of the parliament | Präsident des Parlaments |
prīma ministra, f | pääministeri | prime minister | Premierministerin |
profestrīx, īcis, f | professori | professor | Professorin |
Ūniversitās Helsinkiēnsis, f | varaliittokansleri | Helsinki University | Universität Helsinki |
24.5.2019
Nuntii Latini: Quid Niinistö dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
comitia parlāmentāria, n pl | eduskuntavaalit | parliamentary elections | Parlamentswahl |
Cōnsilium Eurōpaeum, n | Eurooppa-neuvosto | an Council | Europäischer Rat |
Crimea capta, f | Krimin valtaus | occupation of Crimea | Eroberung der Krim |
dīnosaurus, ī, m | dinosaurus | dinosaur | Dinosaurier |
Factiō lībertātis Austriae, f | Itävallan vapauspuolue | Freedom Party of Austria | Freiheitliche Partei Österreichs |
febris haemorrhagica, f | verenvuotokuume | hemorrhagic fever | hämorrhagisches Fieber |
oligarchus, ī, m | oppositio | oligarch | Oligarch |
regimen, inis, n | hallitus | government | Regierung |
sectiō caesarea, f | keisarinleikkaus | Caesarean section | Kaiserschnitt |
vīce-cancellārius foederālis, m | varaliittokansleri | vice-chancellor | Vizekanzler |
17.5.2019
Nuntii Latini: De novo regimine componendo
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
abūsus sexuālis, f | seksuaalinen hyväksikäyttö | sexual abuse | sexueller Missbrauch |
Biennāle Veneziānum, n | Venetsian biennaali | Venice Biennale | Luftunfall |
diēs mātrum, m | äitienpäivä | Mother's day | Muttertag |
Finnī vērī, m pl | Perussuomalaiset | Finns Party | Die Finnen |
ministerium aerāriī pūblicī, n | valtionvarainministeriö | ministry of finance | Finanzministerium |
nomisma prīmae classis, n | ensimmäisen luokan mitali | first class medal | Medaille I. Klasse |
oppositiō, ōnis, f | oppositio | opposition | Opposition |
ōrdō Rosae Candidae Finniae, m | Suomen Valkoisen Ruusun ritarikunta | Order of the White Rose of Finland | Finnischer Orden der Weißen Rose |
portōrium, iī, n | tullimaksu | customs duty | Zollgebühr |
praesidātus, ūs, m | puheenjohtajuus | presidency | Vorsitz |
10.5.2019
Nuntii Latini: Consilium Arcticum
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āëriportus, ūs, m | lentokenttä | airport | Flughafen |
calamitās āëria, f | ilmailuonnettomuus | air disaster | Luftunfall |
collēga, ae, m | kollega | colleague | Kollege |
Cōnsilium arcticum, n | Arktinen neuvosto | Arctic Council | Arktischer Rat |
familia imperātōria, f | keisariperhe | imperial family | Kaiserfamilie |
genus animantium, n | eläinlaji | animal species | Tierart |
maeniānum, i, n | parveke | balcony | Balkon |
minister ā rēbus exterīs, m | ulkoministeri | secretary of state | Außenminister |
satiō verna, f | kevätkylvö | ring sowing | Frühjahrsaussaat |
tractātus nucleāris, m | ydinsopimus | nuclear pact | Atomabkommen |
3.5.2019
Nuntii Latini: Imperator Akihito potestatem deposuit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
carō bovīna, f | naudanliha | beef | Rindfleisch |
Corēa Septentriōnālis, f | Pohjois-Korea | North Korea | Nordkorea |
diēs mīlitum veterānōrum, m | veteraanipäivä | veterans' day | Veteranentag |
dynastīa, ae, f | dynastia | dynasty | Dynastie |
horizōn, ontis, m | horisontti | horizon | Horizont |
imperātor Iaponiae, m | Japanin keisari | Emperor of Japan | Kaiser von Japan |
oleum palmārum, n | palmuöljy | palm oil | Palmöl |
rhīnoceros, ōtis, m | sarvikuono | rhinoceros | Nashorn |
vēnātor clandestīnus, m | salametsästäjä | poacher | Wilderer |
viridārium nātiōnāle, n | kansallispuisto | national park | Nationalpark |
26.4.2019
Nuntii Latini: Strages in Srilanca
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
actor fābulārum cōmicarum, m | koomikko | comedian | Komiker |
biodīversitās, ātis, f | biodiversiteetti | biodiversity | Biodiversität |
cancellāria foederālis, f | liittokansleri | Federal Chancellor | Bundeskanzlerin |
comitia praesidentālia, n pl | presidentinvaalit | presidental elections | Präsidentenwahl |
displōsiō, ōnis, f | räjähdys | explosion | Explosion |
ictus terrōristicus, m | terroristi-isku | terrorist attack | Terroranschlag |
īnfarctus cordis, m | sydäninfarkti | heart attack | Herzinfarkt |
lēx fundāmentālis, f | perustuslaki | constitution | Verfassung |
parlāmentum, ī, n | parlamentti | parliament | Parlament |
plastica, f | muovi | plastic | Plastik |
19.4.2019
Nuntii Latini: Comitia Finniae parlamentaria
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
centēsima, ae, f | prosentti | percent | Prozent |
Dēmocratae Christiānī, m pl | Kristillisdemokraatit | Christian democrates | christliche Demokraten |
Dominica palmārum, f | palmusunnuntai | Palm Sunday | Palmsonntag |
Factiō centrālis, f | Keskustapuolue | Centre party | Zentrumspartei |
Factiō populāris Suētica, f | Ruotsalainen kansanpuolue | Swedish People's Party | Schwedische Volkspartei |
Finnī fundāmentālēs, m pl | Perussuomalaiset | Finns Party | Die Finnen |
Foederātiō sinistra, f | Vasemmistoliitto | Left Alliance | Linksbündnis |
lūdī mundānī hocceī glaciālis fēminārum, m pl | jääkiekon naisten maailmanmestaruuskilpailut | women's ice hockey world championships | Eishockey-Weltmeisterschaft der Frauen |
Prasinī, ōrum, m pl | Vihreä liitto | Green League | Grüner Bund |
sīphōnārius, ī, m | palomi | firefighter | Feuerwehrmann |
12.4.2019
Nuntii Latini: Memoria stragis Ruandae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
comitia parlāmentāria, n pl | eduskuntavaalit | parliamentary elections | Parlamentswahl |
Cōnsilium sēcūritātis, n | turvallisuusneuvosto | Security Council | Sicherheitsrat |
diēs ēlectōrālis, m | vaalipäivä | election day | Wahltag |
genocīdium, iī, n | kansanmurha | genocide | Völkermord |
Hutuī, ōrum, m pl | hutut | Hutu | Hutu |
Nātiōnēs Ūnītae, f pl | Yhdistyneet kansakunnat | United Nations | Vereinte Nationen |
paroechia, ae, f | kunta | municipality | Gemeinde |
Petropolis, is, f | Pietari | Saint Petersburg | Sankt Petersburg |
sententia, ae, f | ääni | vote | Stimme |
Tutsī, ōrum, m pl | tutsit | Tutsi | Tutsi |
5.4.2019
Nuntii Latini: Zuzana Čaputová praesidens Slovakiae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
aedificium pūblicum, n | julkinen rakennus | public building | Staatsgebäude |
candidāta, ae, f | ehdokas | candidate | Kandidatin |
cultūra politica, f | poliittinen kulttuuri | political culture | politische Kultur |
delphīnus, ī, m | delfiini | dolphin | Delfin |
helicopterum, ī, n | helikopteri | helicopter | Hubschrauber |
hūmānismus, ī, m | humanismi | humanism | Humanismus |
mūtātiō climatis, f | ilmastonmuutos | climate change | Klimaänderung |
nauarchus, ī, m | kapteeni | captain | Kapitän |
nāvis petrōleāria, f | öljytankkeri | oil tanker | Öltanker |
sermō patrius, m | äidinkieli | native language | Muttersprache |
29.3.2019
Nuntii Latini: Quid Niinistö dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
accūsātor speciālis, m | erikoissyyttäjä | special prosecutor | Sonderermittler |
comitia parlāmentāria, n pl | eduskuntavaalit | parliamentary elections | Parlamentswahl |
helicopterum, ī, n | helikopteri | helicopter | Hubschrauber |
meteōrologus, ī, m | meteorologi | meteorologist | Meteorologe |
minister iūstitiae, m | oikeusministeri | attorney general | Justizminister |
mōtrum, ī, n | moottori | motor | Motor |
ornithophilus, ī, m | lintuharrastaja | birdwatcher | Vogelbeobachter |
perīculum maritimum, n | merihätä | distress at sea | Seenot |
prōtestātor, ōris, m | mielenosoittaja | protester | Demonstrant |
rēclāmātiō, ōnis, f | mielenosoitus | demonstration | Demonstration |
22.3.2019
Nuntii Latini: Ictus in duas meschitas Novae Zelandiae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āëroplanum, ī, n | lentokone | airplane | Flugzeug |
ictus terrōristicus, m | terroristi-isku | terrorist attack | Terroranschlag |
lēx mātrimōniālis, f | avioliittolaki | marriage law | Ehegesetz |
licentia mātrimōniī, f | avioliittolupa | marriage licence | Heiratserlaubnis |
meschīta, ae, f | moskeija | mosque | Moschee |
minōrennis, is, m | ala-ikäinen | minor | Minderjähriger |
pictūra līneāris, f | piirros | drawing | Zeichnung |
praesidēns reī pūblicae, m | tasavallan presidentti | President of the Republic | Präsident der Republik |
razista, ae, m | rasisti | rasist | Rassist |
Virgō Marīa, f | Neitsyt Maria | Virgin Mary | Jungfrau Maria |
15.3.2019
Nuntii Latini: Regimen Finlandiae cecidit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
ambulātiō quīnquāgintā chīliometrōrum, f | 5000 metrin kävely | 5000 metres race walk | 5000-Meter-Gehen |
ēlectricitās, ātis, f | sähkö | electricity | Elektrizität |
expositiō, ōnis, f | näyttely | exhibition | Ausstellung |
invēstīgātiō, ōnis, f | tutkimus | study | Erforschung |
Foedus internātiōnāle athlēticae levis, n | Kansainvälinen yleisurheiluliitto | International Association of Athletics Federations | Weltleichtathletikverband |
genus animantium, n | eläinlaji | animal species | Tierart |
genus herbārum, n | kasvilaji | plant species | Pflanzenart |
inopia operāriōrum, f | työvoimapula | labour shortage | Arbeitskräfteknappheit |
passer domesticus, m | varpunen | sparrow | Spatz |
regimen Finlandiae, n | Suomen hallitus | Finnish government | finnische Regierung |
8.3.2019
Nuntii Latini: Comitia in Estonia parlamentaria
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
arma nucleāria, n pl | ydinaseet | nuclear weapons | Kernwaffen |
Corēa Merīdiōnālis, f | Etelä-Korea | South Korea | Südkorea |
dēsultūra scrīdātōria, f | mäkihyppy | ski jumping | Skispringen |
exercitium mīlitāre, n | sotaharjoitus | military exercise | militärische Übung |
factiō centrālis, f | keskustapuolue | centre party | Zentrumspartei |
factiō dextrā-līberālis reformatīva, f | oikeistolainen reformipuolue | liberal reform party | rechtsliberale Reformpartei |
regimen, inis, n | hallitus | government | Regierung |
minister dēfēnsiōnis, m | puolustusministeri | secretary of defence | Verteidigungsminister |
nomisma aëneum, n | pronssimitali | bronze medal | Bronzemedaille |
vōtum, ī, n | ääni | vote | Stimme |
1.3.2019
Nuntii Latini: Kim et Trump convenerunt
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
arma nucleāria, n pl | ydinaseet | nuclear weapons | Kernwaffen |
calefactiō climatis, f | ilmaston lämpeneminen | global warming | globale Erwärmung |
castra exercitātiōnis, n pl | koulutusleiri | training camp | Ausbildungslager |
comitia praesidentālia, n pl | presidentinvaalit | presidental elections | Präsidentenwahl |
Corēa Septentriōnālis, f | Pohjois-Korea | North Korea | Nordkorea |
Īnsulae Ovīnae, f pl | Färsaaret | Faroe Islands | Färöer-Inseln |
musulmānī, m pl | muslimit | muslims | Muslime |
nomisma argenteum, n | hopeamitali | silver medal | Silbermedaille |
operātiō chīrurgica, f | leikkaus | operation | Operation |
Īnstitūtum Rōmānum Finlandiae, n | Suomen Rooman-instituutti | Finnish Institute in Rome | Institutum Romanum Finlandiae |
22.2.2019
Nuntii Latini: Comitia in Hispania prematura
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
applicātiō tēlephōnica, f | kännykkäsovellus | mobile app | Mobile App |
chartellum, ī, n | kartelli | cartel | Kartell |
comitia parlāmentāria, n pl | parlamenttivaalit | parliamentary elections | Parlamentswahl |
cōnstitūtiō, ōnis, f | perustuslaki | constitution | Verfassung |
Mare Mortuum, n | Kuollutmeri | Dead Sea | Totes Meer |
minister prīmārius, m | pääministeri | prime minister | Premierminister |
phōca, ae, f | hylje | seal | Robbe |
status necessitātis, m | hätätila | state of emergency | Notstand |
syngraphus, ī, m | tuhkarokko | measles | Reisepass |
tonna, ae, f | tonni | tonne | Tonne |
15.2.2019
Nuntii Latini: Cura senum neglecta
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Acadēmia Suētiae, f | Ruotsin akatemia | Swedish Academy | Schwedische Akademie |
castra carcerālia, n pl | vankileiri | prison camp | Gefangenenlager |
dux Edinburgēnsis, m | Edinburghin herttua | Duke of Edinburgh | Herzog von Edinburgh |
genus hūmānum, n | ihmiskunta | mankind | Menschengeschlecht |
gerontocomium, iī, n | vanhainkoti | retirement home | Seniorenheim |
globus terrestris, m | maapallo | Earth | Erde |
licentia vehicula gubernandī, f | ajokortti | driver's licence | Führerschein |
ministerium ā rēbus exterīs, n | ulkoministeriö | foreign ministry | Außenministerium |
morbillī, ōrum, m pl | tuhkarokko | measles | Masern |
Nobelista litterātūrae, m | kirjallisuuden nobelisti | Nobel laureate in literature | Nobelpreisträger für Literatur |
8.2.2019
Nuntii Latini: Papa Franciscus emiratus Arabicos visit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
dēmoscopia, ae, f | mielipidetutkimus | opinion poll | Meinungsforschung |
dēsultūra scrīdātōria, f | mäkihyppy | ski jumping | Skispringen |
emirātūs Arabicī, m pl | Arabiemiraatit | Arab Emirates | Arabische Emirate |
fragmentum papyrī, n | papyrusfragmentti | papyrus fragment | Papyrusfragment |
missa, ae, f | messu | mass | Messe |
mumia, ae, f | muumio | mummy | Mumie |
musulmānī, m pl | muslimit | muslims | Muslime |
Olympionīcēs, ae, m | olympiavoittaja | Olympic champion | Olympiasieger |
paenīnsula Arabica, f | Arabian niemimaa | Arabian peninsula | Arabische Halbinsel |
pēnsiō, ōnis, f | eläke | pension | Pension |
1.2.2019
Nuntii Latini: Löfven Helsinkium visit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
collēga, ae, m | kollega | colleague | Kollege |
corruptiō, ōnis, f | korruptio | corruption | Korruption |
lēgātus speciāslis, m | erikoislähettiläs | special envoy | Sonderbeauftragter |
Mācedonia septerntriōnālis, f | Pohjois-Makedonia | North Macedonia | Nordmazedonien |
mūtātiō climatica, f | ilmastonmuutos | climate change | Klimaänderung |
ōrdō terrōristicus, m | terroristijärjestö | terrorist organization | Terrororganisation |
prīnceps minister, m | pääministeri | prime minister | Ministerpräsident |
Ūniō Eurōpaea, f | Euroopan unioni | European union | Europäische Union |
Venetiola, ae, f | Venezuela | Venezuela | Venezuela |
viridārium nātiōnāle, n | kansallispuisto | national park | Nationalpark |
25.1.2019
Nuntii Latini: Stefan Löfven primus minister Suaetiae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
atmosphaera, ae, f | ilmakehä | atmosphere | Atmosphäre |
cafea, ae, f | kahvi | coffee | Kaffe |
calefactiō climatis, f | ilmastonlämpeneminen | global warming | globale Erwärmung |
crēmum, ī, n | kerma | cream | Sahne |
methānum, ī, n | metaani | methane | Methan |
morbī cardiovāsculārēs, m pl | sydän- ja verisuonitaudit | cardiovascular diseases | Herz-Kreislauf-Erkrankungen |
regimen, inis, n | hallitus | government | Regierung |
saccarum, ī, n | sokeri | sugar | Zucker |
scrīdātor, ōris, m | hiihtäjä | skier | Skifahrer |
Suēco-dēmocratae, ārum, m pl | ruotsidemokraatit | Sweden Democrats | Schwedendemokraten |
18.1.2019
Nuntii Latini: Suffragium parlamenti
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
asȳlum, ī, n | turvapaikka | asylum | Asyl |
Īnsulae Curīlēs, f pl | Kuriilien saaret | Kuril Islands | Kurilen |
iter officiāle, n | virkamatka | official trip | Dienstreise |
lābīna nivium, f | lumivyöry | avalanche | Lawine |
lēgātus parlāmentāris, m | edustaja | member of the parliament | Abgeordneter |
paenīnsula Coreāna, f | Korean niemimaa | Korean Peninsula | Koreanische Halbinsel |
parlāmentum, ī, n | parlamentti | parliament | Parlament |
prīmus minister, m | pääministeri | prime minister | Premierminister |
prīnceps ministra, f | pääministeri | prime minister | Premierministerin |
Ūniō Eurōpaea, f | Euroopan unioni | European union | Europäische Union |
11.1.2019
Nuntii Latini: Annus 2018 quartus inter calidissimos
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
calefactiō climatis, f | ilmaston lämpeneminen | global warming | globale Erwärmung |
eurō, ōnis, f | euro | euro | Euro |
lūdī mundāneī hocceī glaciālis iuvenum, m pl | jääkiekon nuorten maailmanmestaruuskilpailut | world junior ice hockey championships | Eishockey-Weltmeisterschaft der Junioren |
nāvis bellica, f | sotalaiva | warship | Kriegsschiff |
Ōceanus Atlanticus, m | Atlantin valtameri | Atlantic Ocean | Atlantischer Ozean |
Ōceanus Pācificus, m | Tyyni valtameri | Pacific Ocean | Pazifischer Ozean |
phaenomenon, ī, n | ilmiö | phaenomenon | Phänomen |
Sinus Persicus, m | Persianlahti | Persian Gulf | Persischer Golf |
societās technologica, f | teknologiayhtiö | technology company | Technologiefirma |
statistica, ōrum, n pl | tilastot | statistics | Statistiken |
4.1.2019
Nuntii Latini: Quid Niinistö dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Ālandia, ae, f | Ahvenanmaa | Åland | Åland |
Cōnsilium Eurōpaeum, n | Eurooppa-neuvosto | European Council | Europäischer Rat |
Foedus luctātiōnis internātiōnāle, n | Kansainvälinen painiliitto | United World Wrestling | United World Wrestling |
francus Helveticus, m | Sveitsin frangi | Swiss franc | Schweizer Franken |
Lutetia Parīsiōrum, f | Pariisi | Paris | Paris |
praesidātus, ūs, m | puheenjohtajuus | presidency | Vorsitz |
sēriēs fēminārum, f | naistensarja | women's league | Damenliga |
Sīnae, ārum, f pl | Kiina | China | China |
typhōn, is, m | hurrikaani | hurricane | Hurrikan |
Ūniō Eurōpaea, f | Euroopan unioni | European union | Europäische Union |
28.12.2018
Nuntii Latini: Colloquium informaticum praesidentis Putin
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Aedēs Albae, f pl | Valkoinen talo | White House | Weißes Haus |
bellum commerciāle, n | kauppasota | trade war | Handelskrieg |
diurnārius, iī, m | toimittaja | reporter | Pressevertreter |
fretum Kerts, n | Kertšinsalmi | Kerch Strait | Straße von Kertsch |
hēmisphaera septentriōnālis, f | pohjoinen pallonpuolisko | northern hemisphere | Nordhemisphäre |
Īnsulae Curīlēs, f pl | Kuriilien saaret | Kuril Islands | Kurilen |
minister ā dēfēnsiōne, m | puolustusministeri | secretary of defence | Verteidigungsminister |
Radiophōnia Finnica Generālis, f | Suomen yleisradio | Finnish Broadcasting Company | Finnischer Rundfunk |
sanctiōnes oeconomicae, f pl | taloudelliset pakotteet | economic sanctions | Wirtschaftssanktionen |
sōlstitium brūmāle, n | talvipäivänseisaus | winter solstice | Wintersonnenwende |
21.12.2018
Nuntii Latini: De bello civili Syriae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bellum cīvīle, n | sisällissota | civil war | Bürgerkrieg |
carboneum dioxydātum, n | hiilidioksidi | carbon dioxide | Kohlenstoffdioxid |
ecclēsia cathedrālis Sanctae Sophiae, f | Pyhän Sofian katedraali | Saint Sophia's Cathedral | Sophienkathedrale |
ecclēsia orthodoxa, f | ortodoksinen kirkko | Orthodox Church | Orthodoxe Kirche |
litterae hieroglyphicae, f pl | hieroglyfit | hieroglyphs | Hieroglyphen |
minister prīnceps, m | pääministeri | prime minister | Ministerpräsident |
mūtātiō climatica, f | ilmastonmuutos | climate change | Klimaänderung |
patriarchātus Moscuēnsis, m | Moskovan patriarkaatti | Moscow Patriarchate | Moskauer Patriarchat |
pāx Notteburgēnsis, f | Pähkinäsaaren rauha | Treaty of Nöteborg | Vertrag von Nöteborg |
pēnsiō sociālis, f | sosiaalietuus | welfare | Sozialhilfe |
14.12.2018
Nuntii Latini: Declaratio de iuribus humanis LXX annorum
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
articulus, ī, m | artikla | article | Artikel |
autoraeda, ae, f | auto | car | Auto |
bellum mundānum secundum, n | toinen maailmansota | Second world war | Zweiter Weltkrieg |
cancellāria foederālis, f | liittokansleri | Federal Chancellor | Bundeskanzlerin |
conventus generālis Nātiōnum Ūnītārum, m | Yhdistyneiden kansakuntien yleiskokous | United Nations General Assembly | Generalversammlyng der Vereinten Nationen |
declārātiō ūniverālis de iūribus hūmānīs, f | ihmisoikeuksien yleismaailmallinen julistus | universal declaration of human rights | allgemeine Erklärung der Menschenrechte |
minister ab aerāriō pūblicō, m | valtionvarainministeri | mininster of finance | Finanzminister |
ōrātiō tēlevīsifica, f | televisiopuhe | televised speech | Fernsehrede |
prīma ministra, f | pääministeri | prime minister | Ministerpräsidentin |
Ūniō Dēmocratica Christiāna Germaniae, f | Saksan kristillisdemokraattinen unioni | Christian Democratic Union of Germany | Christlich Demokratische Union Deutschlands |
7.12.2018
Nuntii Latini: George Bush mortuus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
caput cīvitātis, n | valtionpää | head of state | Staatsoberhaupt |
cōpiae subsidiāriae, f pl | reserviläiset | reservists | Reservisten |
diēs independentiae, m | itsenäisyyspäivä | Independence Day | Unabhängigkeitstag |
exercitātiō bellī, f | sotaharjoitus | military exercise | militärische Übung |
Nātiōnēs Ūnītae, f pl | Yhdistyneet kansakunnat | United Nations | Vereinte Nationen |
pactum clīmaticum Parisiēnse, n | Pariisin ilmastosopimus | Paris climate accord | Klimavertrag von Paris |
palatium praesidentiāle, n | presidentinlinna | presidential palace | Präsidentenpalast |
Parkinsonismus, ī, m | Parkinsonin tauti | Parkinson's disease | Parkinson-Krankheit |
societās Hanseatica, f | Hansaliitto | Hanseatic League | Hanse |
turris Pisārum oblīqua, f | Pisan kalteva torni | Leaning Tower of Pisa | Schiefer Turm von Pisa |
30.11.2018
Nuntii Latini: Conflictus Russiae et Ucrainae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
aquae nātiōnālēs, f pl | aluevedet | territorial waters | Territorialgewässer |
Bosporus Cimmerius, m | Kertšinsalmi | Kerch Strait | Straße von Kertsch |
colōnialismus, ī, m | kolonialismi | colonialism | Kolonialismus |
Cōnsilium sēcūritātis, n | turvallisuusneuvosto | Security Council | Sicherheitsrat/td> |
cōpiae speciālēs, f pl | erikoisjoukot | special forces | Spezialkräften |
flāvum colobium, m | keltainen liivi | yellow vest | gelbe Weste |
mare Asoviēnse, n | Asovanmeri | Sea of Azov | Asowsches Meer |
Pontus Euxīnus, m | Mustameri | Black Sea | Schwarzes Meer |
sēcrētārius generālis, m | pääsihteeri | secretary general | Generalsekretär |
vectīgal combustibilium, n | polttoainevero | fuel tax | Brendstoffsteuer |
23.11.2018
Nuntii Latini: Quid Trump dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Acadēmia Suētiae, f | Ruotsin akatemia | Swedish Academy | Schwedische Akademie |
Cōnsilium Eurōpaeum, n | Eurooppa-neuvosto | European Council | Europäischer Rat |
Crimea occupāta, f | Krimin valtaus | occupation of Crimea | Eroberung der Krim |
incendium silvestre, n | metsäpalo | forest fire | Waldbrand |
nīdificātiō, ōnis, f | pesintä | nesting | Nisten |
pompa mīlitāris, f | sotilasparaati | military parade | Militärparade |
praesidātus, ūs, m | puheenjohtajuus | presidency | Vorsitz |
rāstellus, ī, m | harava | rake | Rechen |
sanctiō, ōnis, f | pakote | sanction | Sanktion |
scandalum, ī, n | skandaali | scandal | Skandal |
16.11.2018
Nuntii Latini: Manfred Weber candidatus principalis factionis EPP
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
antisēmitismus, ī, m | antisemitismi | antisemitism | Antisemitismus |
Arcus triumphālis, m | Riemukaari | Arc de Triomphe | Arc de Triomphe |
Eurōparlāmentum, ī, n | europarlamentti | EU Parliament | Europaparlament |
Factiō Populāris Eurōpae, f | Euroopan kansanpuolue | European People's Party | Europäische Volkspartei |
forum pācis Parisiēnsis, f | Pariisin rauhanfoorumi | Paris Peace Forum | Friedensforum in Paris |
Germania nazistica, f | Natsi-Saksa | Nazi Germany | Nazi-Deutschland |
nox crystallīna, f | kristalliyö | Kristallnacht | Kristallnacht |
prīmum bellum mundānum, n | ensimmäinen maailmansota | First World War | erster Weltkrieg |
sēcrētārius generālis, m | pääsihteeri | secretary general | Generalsekretär |
synagōga, ae, f | synagoga | synagogue | Synagoge |
9.11.2018
Nuntii Latini: De comitiis congressus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
camera superior, f | ylähuone | upper house | Oberhaus |
Cīvitātēs Americae Ūnītae, f | Amerikan Yhdysvallat | United States of America | Vereinigte Staaten von Amerika |
dīnosaurus, ī, m | dinosaurus | dinosaur | Dinosaurier |
Finno-Suēti, ōrum, m pl | suomenruotsalaiset | Finnish Swedes | Finnlandschweden |
iūs suffrāgandī, n | äänioikeus | right to vote | Stimmrecht |
Nova Caledonia, f | Uusi-Kaledonia | New Caledonia | Neukaledonien |
Ōceanus Pācificus, m | Tyyni valtameri | Pacific Ocean | Pazifischer Ozean |
rhīnoceros, ōtis, m | sarvikuono | rhinoceros | Nashorn |
sauropoda, ōrum, n pl | sauropodit | sauropoda | Sauropoden |
xenophobia, ae, f | ksenofobia | xenophobia | Xenophobie |
2.11.2018
Nuntii Latini: Antiqua navis in fundo ponti Euxini reperta
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āëriportus, ūs, m | lentokenttä | airport | Flughafen |
āëroplanum, ī, n | lentokone | airplane | Flugzeug |
archaeologus, ī, m | arkeologi | archaeologist | Archäologe |
chīliometrum quadrātum, n | neliökilometri | square kilometre | Quadratkilometer |
expositiō cattōrum, f | kissanäyttely | cat show | Katzenausstellung |
investīgātiō carbōnica, f | radiohiiliajoitus | radiocarbon dating | Radiokarbondatierung |
nātālitās, ātis, f | syntyvyys | birth rate | Geburtenrate |
nāvis mercātōria, f | kauppalaiva | merchant ship | Handelsschiff |
oxygenium, iī, n | happi | oxygen | Sauerstoff |
phōtographēma, atis, n | valokuva | photograph | Foto |
26.10.2018
Nuntii Latini: Cedes diurnarii Khashoggi
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
animal familiāre, n | lemmikkieläin | pet | Haustier |
ars veterīnāria, f | eläinlääketiede | veterinary medicine | Veterinärmedizin |
festa cīnēmatographica, n pl | elokuvafestivaalit | film festival | Filmfestival |
mare Sīnēnse, n | Kiinanmeri | China Sea | Chinesisches Meer |
missile circumvagāns, n | risteilyohjus | cruise missile | Marschflugkörper |
missile nucleāre mediae distantiae, n | keskimatkan ydinohjus | medium-range nuclear missile | Mittelstreckenatomrakete |
pellicula, ae, f | filmi | film | Film |
prīma ministra, f | pääministeri | prime minister | Ministerpräsidentin |
prothesis, is, f | proteesi | prosthesis | Prothese |
Ūniō Eurōpaea, f | Euroopan unioni | European union | Europäische Union |
19.10.2018
Nuntii Latini: Forum argentarium in mundo vacillavit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
actiō, ōnis, f | osake | share | Aktie |
Arabia Saudiāna, m | Saudi-Arabia | Saudi Arabia | Saudi-Arabien |
archiepiscopus, ī, m | arkkipiispa | archbischop | Erzbischof |
bellum commerciāle, n | kauppasota | trade war | Handelskrieg |
bursa Helsinkiēnsis, f | Helsingin pörssi | Helsinki stock exchange | Börse Helsinki |
Cōnstantīnopolis, is, f | Istanbul | Istanbul | Istanbul |
Oriēns Proximus, m | Lähi-itä | Middle East | Naher Osten |
patria, ae, f | kotimaa | homeland | Heimat |
petroleum, ī, n | öljy | petroleum | Öl |
redactor, ōris, m | toimittaja | reporter | Pressevertreter |
12.10.2018
Nuntii Latini: Monitio de climate data
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
actīvista, ae, m | aktivisti | activist | Aktivist |
bellum intestīnum, n | sisällissota | civil war | Bürgerkrieg |
cantātrix drāmatum melicōrum, f | oopperalaulaja | opera singer | Opernsängerin |
gradus Celsiānus, m | celsiusaste | degree Celsius | Grad Celsius |
hēmisphaera septentriōnālis, f | pohjoinen pallonpuolisko | northern hemisphere | Nordhemisphäre |
mūtātiō climatica, f | ilmastonmuutos | climate change | Klimaänderung |
nosocomīum, īī, n | sairaala | hospital | Krankenhaus |
praemium Nobeliānum pācis, n | Nobelin rauhanpalkinto | Nobel Peace Prize | Friedensnobelpreis |
rērum perītī, m pl | asiantuntijat | experts | Experten |
Sūtōrēs rūsticī | Nummisuutarit | Heath Cobblers | Die Heideschuster |
5.10.2018
Nuntii Latini: Obama Finniam visit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
animal herbivorum, n | kasvinsyöjä | herbivore | Pflanzenfresser |
chaos, ī, n | kaaos | chaos | Chaos |
chīliogramma, tis, n | kilogramma | kilogram | Kilogramm |
discus, ī, m | levy | album | Platte |
genus hūmānum, n | ihmiskunta | humankind | Menschengeschlecht |
motus terrae, m | maanjäristys | earthquake | Erdeben |
pellicula, ae, f | elokuva | motion picture | Film |
regiō arctica, f | arktinen alue | Arctic region | arktische Region |
tarandrus, ī, m | poro | reindeer | Reintier |
tundra, ae, f | tundra | tundra | Tundra |
28.9.2018
Nuntii Latini: Ecclesia incendio deleta
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
ecclēsia lignea, f | puukirkko | wooden church | Holzkirche |
lūsor pedifollicus, m | jalkapalloilija | soccer player | Fußballspieler |
Nātiōnēs Ūnītae, f pl | Yhdistyneet kansakunnat | United Nations | Vereinte Nationen |
nomisma argenteum, n | hopeamitali | silver medal | Silbermedaille |
pictūra altarium, f | alttaritaulu | altarpiece | Altarbild |
praeses parlāmentī, m | parlamentin puhemies | speaker of the parliament | Präsident des Reichstages |
prīnceps minister, m | pääministeri | prime minister | Ministerpräsident |
sēriēs fēminārum, f | naistensarja | women's league | Damenliga |
tūtor nātūrae, m | luonnonsuojelija | environmentalist | Umweltschützer |
vās sacrum, n | ehtoollismalja | chalice | Kelch |
21.9.2018
Nuntii Latini: Niinistö actis diurnis FAZ respondit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
acta diurna, n pl | sanomalehti | newspaper | Zeitung |
diurnārius, iī, m | toimittaja | reporter | Pressevertreter |
exercitātiō bellandī, f | sotaharjoitus | military exercise | militärische Übung |
helicopterum, ī, n | helikopteri | helicopter | Hubschrauber |
Natō, ōnis, f | Nato | NATO | NATO |
ōra orientālis, f | itärannikko | east coast | Ostküste |
pestis suīna Āfricāna, f | afrikkalainen sikarutto | African swine fever | afrikanische Schweinepest |
secundum bellum mundānum, n | toinen maailmansota | Second world war | Zweiter Weltkrieg |
typhōn, is, m | hurrikaani | hurricane | Hurrikan |
Ūniō Soviētica, f | Neuvostoliitto | Soviet Union | Sowjetunion |
14.9.2018
Nuntii Latini: Comitia in Suetia
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
dēmocratae Suētī, m pl | Ruotsidemokraatit | Sweden Democrats | Schwedendemokraten |
diabētēs, ae, m | diabates | diabetes | Diabetes |
ministerium iustitiae, n | oikeusministeriö | department of justice | Justizministerium |
missile ballisticum intercontinentāle, n | mannertenvälinen ballistinen ohjus | intercontinental ballistic missile | Interkontinentalrakete |
morbī cardiovāsculārēs, m pl | sydän- ja verisuonitaudit | cardiovascular diseases | Herz-Kreislauf-Erkrankungen |
mūtātiō climatica, f | ilmastonmuutos | climate change | Klimaänderung |
Ōrdō mundī sānitārius, m | Maailman terveysjärjestö | World Health Organization | Weltgesundheitsorganisation |
pompa mīlitāris, f | sotilasparaati | military parade | Militärparade |
prīnceps minister, m | pääministeri | prime minister | Ministerpräsident |
statistica, ōrum, n pl | tilastot | statistics | Statistiken |
7.9.2018
Nuntii Latini: Commissio Europaea horam aestivam abiectura
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
chalifa, ae, m | kalifi | caliph | Kalif |
diaeta, ae, f | ruokavalio | diet | Ernährung |
fūmificātiō tabacī, f | tupakointi | tobacco smoking | Tabakrauchen |
Hafnia, ae, f | Kööpenhamina | Copenhagen | Kopenhagen |
hōra aestiva, f | kesäaika | summer time | Sommerzeit |
hōrologium, iī, n | kello | clock | Uhr |
imāmus, ī, m | imaami | imam | Imam |
meschīta, ae, f | moskeija | mosque | Moschee |
Ōrdō mundī commerciālis, m | Maailman kauppajärjestö | World Trade Organization | Welthandelorganisation |
sociologia religiōsa, f | uskontososiologia | sociology of religion | Religionssoziologie |
31.8.2018
Nuntii Latini: Calamitas in Kuopio gravis
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
arma atomica, n pl | ydinaseet | nuclear weapons | Atomwaffen |
autocinēta, ae, f | auto | car | Auto |
autoraeda longa, f | linja-auto | bus | Autobus |
dearmātiō nucleāris, f | ydinaseriisunta | nuclear disarmament | atomare Abrüstung |
lēx cōnstitūtiōnālis, f | perustuslaki | constitution | Verfassung |
minister ā rēbus exterīs, m | ulkoministeri | foreign minister | Außenminister |
orbita ferriviāria, f | rautatie | railway | Eißenbahn |
prīnceps minister, m | pääministeri | prime minister | Ministerpräsident |
via autocinētica, f | moottoritie | motorway | Autobahn |
vicia fāba, f | härkäpapu | fava bean | Ackerbohne |
24.8.2018
Nuntii Latini: De conventu Sotsiensi
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
America Austrālis, f | Etelä-Amerikka | South America | Südamerika |
currus lōrīcātus, m | panssarivaunu | tank | Panzerwagen |
Foedus Varsaviae, n | Varsovan liitto | Warsaw Pact | Warschauer Pakt |
Helvētia, ae, f | Sveitsi | Switzerland | Schweiz |
īnflātiō monētālis, f | inflaatio | inflation | Inflation |
Nātiōnēs Ūnītae, f pl | Yhdistyneet kansakunnat | United Nations | Vereinte Nationen |
pluviae monsōniae, f pl | monsuunisateet | monsoon rains | Monsunregen |
regiō arctica, f | arktinen alue | Arctic region | arktische Region |
sēcrētārius generālis, m | pääsihteeri | secretary general | Generalsekretär |
tūtēla nātūrae, f | luonnonsuojelu | environmental protection | Umweltschutz |
17.8.2018
Nuntii Latini: Calamitas Genuae gravis
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
certāmina Eurōpaea athlēticae generālis, n pl | yleisurheilun Euroopan-mestaruuskilpailut | European Athletics Championships | Leichtathletik-Europameisterschaften |
comitia parlāmentāria, n pl | parlamenttivaalit | parliamentary elections | Parlamentswahl |
custōs pūblicus, m | poliisi | police | Polizei |
gasum lācrimogenum, n | kyynelkaasu | tear gas | Tränengas |
minister ā rēbus domesticīs, m | sisäministeriö | minister of the interior | Innenminister |
nosocomīum, īī, n | sairaala | hospital | Krankenhaus |
rubus chamaemōrus, m | lakka | cloudberry | Moltebeere |
summus conventus, m | huippukokous | summit meeting | Gipfeltreffen |
tempus lūgendi, n | suruaika | period of mourning | Trauerzeit |
via autocinētica, f | moottoritie | motorway | Autobahn |
10.8.2018
Nuntii Latini: Ebola denuo in Congo vagatur
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Cōnsilium sēcūritātis Nātiōnum Ūnītārum, n | YK:n turvallisuusneuvosto | UN Security Council | Sicherheitsrat der VN |
diarrhoea, ae, f | ripuli | diarrhea | Durchfall |
dysphoria, ae, f | pahoinvointi | nausea | Übelkeit |
epistula ēlectronica, f | sähköpostiviesti | email message | E-Mail-Nachricht |
haemorrhagica febris, f | verenvuotokuume | hemorrhagic fever | hämorrhagisches Fieber |
molestia sexuālis, f | seksuaalinen hyväksikäyttö | sexual abuse | sexueller Missbrauch |
Mōns Leōnīnus, m | Sierra Leone | Sierra Leone | Sierra Leone |
myalgia, ae, f | lihaskipu | muscle pain | Muskelschmerz |
prōductor Hollywoodēnsis, m | Hollywood-tuottaja | Hollywood producer | Hollywood-Produzent |
symptōma, atis, n | oire | symptom | Symptom |
3.8.2018
Nuntii Latini: Feriae aestivae ad finem vergunt
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Aedēs Albae, f pl | Valkoinen talo | White House | Weißes Haus |
Commissiō Eurōpaea, f | Euroopan komissio | European Commission | Europäische Kommission |
fēriae aestīvae, f pl | kesäloma | summer vacation | Sommerferien |
hēmisphaerium septentriōnāle, n | pohjoinen pallonpuolisko | northern hemisphere | Nordhemisphäre |
incendium silvae, n | metsäpalo | forest fire | Waldbrand |
industria autovehiculāris, f | autoteollisuus | car industry | Autoindustrie |
lūdī mundānī pedifollicī, m pl | jalkapallon maailmanmestaruuskilpailut | soccer world cup | Fußball-Weltmeisterschaft |
mūtātiō climatis, f | ilmastonmuutos | climate change | Klimaänderung |
saccus plasticus, m | muovipussi | plastic bag | Plastiksackerl |
sīphōnārius, ī, m | palomies | firefighter | Feuerwehrmann |
15.6.2018
Nuntii Latini: Conventus Singapurae historicus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
atmosphaera, ae, f | ilmakehä | atmosphere | Atmosphäre |
cancellārius foederālis, m | liittokansleri | Federal Chancellor | Bundeskanzler |
commūnitās religiōsa, f | uskonnollinen yhdyskunta | religious community | Glaubensgemeinschaft |
Corēa Septentriōnālis, f | Pohjois-Korea | North Korea | Nordkorea |
dearmātiō nucleāris, f | ydinaseriisunta | nuclear disarmament | atomare Abrüstung |
imāmus, ī, m | imaami | imam | Imam |
islāmismus politicus, m | poliittinen islam | political Islam | politischer Islam |
meschīta, ae, f | moskeija | mosque | Moschee |
methānum, ī, n | metaani | methane | Methan |
radicālizzātiō, ōnis, f | radikalisaatio | radicalization | Radikalisierung |
8.6.2018
Nuntii Latini: Novus archiepiscopus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
archiepiscopus, ī, m | arkkipiispa | archbischop | Erzbischof |
baculum pastorāle, n | piispansauva | pastoral staff | Krummstab |
bellum commerciale, n | kauppasota | trade war | Handelskrieg |
chalybs, is, m | teräs | steel | Stahl |
doctor theologiae, m | teologian tohtori | doctor of theology | Doktor der Theologie |
ecclesiae evangelico-Lutherāna Finlandiae, f | Suomen evankelis-luterilainen kirkko | Evangelical Lutheran Church of Finland | Evangelisch-Lutherische Kirche Finnlands |
ēruptiō vulcānica, f | tulivuorenpurkaus | volcanic eruption | Vulkanausbruch |
lava, ae, f | laava | lava | Lava |
Ōceanus Pācificus, m | Tyyni valtameri | Pacific Ocean | Pazifischer Ozean |
prīnceps minister, m | pääministeri | prime minister | Ministerpräsident |
1.6.2018
Nuntii Latini: Trump conventum cum Kim revocavit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Aedēs Albae, f pl | Valkoinen talo | White House | Weißes Haus |
āërodromus, ī, m | lentokenttä | airport | Flughafen |
Cōnfoederātiō campiōnum, f | Mestareiden liiga | Champions League | Champions-League |
ēmissiōnēs carboneī dioxydātī, f pl | hiilidioksidipäästöt | carbon dioxide emissions | Kohlenstoffdioxidausstöße |
eurō, ōnis, f | euro | Euro | Euro |
lāmen sōlāre, n | aurinkopaneeli | solar panel | Solarmodul |
Nātiōnēs Ūnītae, f pl | Yhdistyneet kansakunnat | United Nations | Vereinte Nationen |
sēcrētārius generālis, m | pääsihteeri | secretary general | Generalsekretär |
tȳphon tropicus, m | trooppinen hirmumyrsky | tropical cyclone | tropischer Wirbelsturm |
vīs ēlectrica, f | sähkö | electricity | Elektrizität |
25.5.2018
Nuntii Latini: Memoria bellis caducorum
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bellō cadūcī, m pl | kaatuneet | fallen soldiers | die Gefallenen |
bellum domesticum, n | sisällissota | civil war | Bürgerkrieg |
comitia praesidentālia, n pl | presidentinvaalit | presidental elections | Präsidentenwahl |
ecclēsia cathedrālis Aboënsis, f | Turun tuomiokirkko | Turku cathedral | Dom von Turku |
globus terrestris, m | maapallo | globe | Weltkugel |
incendium terrestre, n | maastopalo | wild fire | Waldbrand |
mercātor artis, m | taidekauppias | art dealer | Kunsthändler |
opēs aquārum, f pl | vesivarat | water resources | Wasservorkommen |
prīnceps minister, m | pääministeri | prime minister | Ministerpräsident |
sanctiōnes oeconomicae, f pl | taloudelliset pakotteet | economic sanctions | Wirtschaftssanktionen |
18.5.2018
Nuntii Latini: Coreae Septentrionali auxilium oeconomicum praebetur
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
altum mare, n | avomeri | high seas | Hochsee |
bālaena, ae, f | valas | whale | Wal |
collēs Golan, m pl | Golanin kukkulat | Golan Heights | Golanhöhen |
Corēa Septentriōnālis, f | Pohjois-Korea | North Korea | Nordkorea |
ictus aërius, m | ilmaisku | airstrike | Luftangriff |
lacus artificiālis, m | tekojärvi | reservoir | Stausee |
minister ā rēbus exterīs, m | ulkoministeri | foreign minister | Außenminister |
nassa, ae, f | rysä | fish trap | Reuse |
Nātiōnēs Ūnītae, f pl | Yhdistyneet kansakunnat | United Nations | Vereinte Nationen |
Sinus Finnicus, m | Suomenlahti | Gulf of Finland | Finnischer Meerbusen |
11.5.2018
Nuntii Latini: Quid Donald Trump dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
certāmina dē prīncipātū luctandī Eurōpaeō, n pl | painin Euroopan-mestaruuskilpailut | European Wrestling Championships | Ringer-Europameisterschaften |
Cremlīnus, ī, m | Kreml | Kremlin | Kreml |
iūrāmentum officiī, n | virkavala | oath of office | Amtseid |
metrum cubicum, n | kuutiometri | cubic metre | Raummeter |
pactum nucleāre, n | ydinsopimus | nuclear pact | Atomabkommen |
praemium Nobeliānum litterātūrae, n | Nobelin kirjallisuuspalkinto | Nobel Prize in Literature | Nobelpreis für Literatur |
quālitās āëris, f | ilmanlaatu | air quality | Luftqualität |
sanctiō, ōnis, f | pakote | sanction | Sanktion |
scandalum, ī, n | skandaali | scandal | Skandal |
zingarī, ōrum, m pl | romanit | Romani | Roma |
4.5.2018
Nuntii Latini: Conventus principum historicus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
aetās media, f | keski-ikä | average age | Durchschnittsalter |
bēta vulgāris, f | juurikas | beet | Rübe |
dearmātiō nucleāris, f | ydinaseriisunta | nuclear disarmament | atomare Abrüstung |
diēs veterānōrum, m | veteraanipäivä | veterans' day | Veteranentag |
grapheum commūnicātiōnis, n | yhteystoimisto | liaison office | Verbindungsbüro |
īnsecticīdae neonicotīnoīdēs, f pl | neonikotinoidihyönteismyrkyt | neonicotinoid insecticides | Neonikotinoidinsektiziden |
planta oleōsa, f | öljykasvi | oil plant | Ölpflanze |
secundum bellum mundānum, n | toinen maailmansota | Second world war | Zweiter Weltkrieg |
speciēs avium, f | lintulaji | bird species | Vogelart |
status bellī, m | sotatila | state of war | Kriegszustand |
27.4.2018
Nuntii Latini: Iter praesidentis Macron
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
autocinētum, ī, n | auto | car | Auto |
bellum Syriacum, n | Syyrian sota | Syrian war | syrischer Krieg |
collēga, ae, m | kollega | colleague | Kollege |
congressus, ūs, m | kongressi | congress | Kongress |
Francogallia, ae, f | Ranska | France | Frankreich |
iūrāmentum officiī, n | virkavala | oath of office | Amtseid |
lībertās rēī diurnāriae, f | lehdistönvapaus | freedom of the press | Pressefreiheit |
partēs commūnisticae, f pl | kommunistipuolue | communist party | kommunistische Partei |
testis oculātus, m | silminnäkijä | eyewitness | Augenzeuge |
vigil pūblicus, m | poliisi | policeman | Polizist |
20.4.2018
Nuntii Latini: Foederatio occidentalis Syriam missilibus percussit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
captīvus politicus, m | poliittinen vanki | political prisoner | politischer Gefangener |
Cōnsilium sēcūritātis, n | turvallisuusneuvosto | security council | Sicherheitsrat |
Foederāle Officium Investīgātiōnis, n | FBI | FBI | FBI |
Ministerium aerāriī pūblicī, n | valtionvarainministeriö | mininstry of finance | Finanzministerium |
ministerium dēfēnsiōnis, n | puolustusministeriö | ministry of defence | Verteidigungsministerium |
missile, is, n | ohjus | missile | Rakete |
motus rebellis, m | kapina | rebellion | Aufstand |
Ōrdō mundĪ sānitārius, m | Maailman terveysjärjestö | World Health Organization | Weltgesundheitsorganisation |
reclāmātor, ōris, m | mielenosoittaja | demonstrator | Demonstrant |
symptōma, atis, n | oire | symptom | Symptom |
13.4.2018
Nuntii Latini: Quid in Syria factum sit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Acadēmia Suētiae, f | Ruotsin akatemia | Swedish Academy | Schwedische Akademie |
arma chēmica, n pl | kemialliset aseet | chemical weapons | chemische Waffen |
cohors nātiōnālis, f | kansalliskaarti | National Guard | Nationalgarde |
gradus Celsiānus, m | celsiusaste | degree Celsius | Grad Celsius |
ictus gasālis, m | kaasuisku | gas attack | Gasangriff |
immigrātiō illēgālis, f | laiton maahanmuutto | illegal immigration | illegale Einwanderung |
paenīnsula Corea, f | Korean niemimaa | Korean Peninsula | Koreanische Halbinsel |
paroechia, ae, f | kunta | municipality | Gemeinde |
praemium Nobeliānum, n | Nobelin palkinto | Nobel Prize | Nobelpreis |
Vīcingī, ōrum, m pl | viikingit | Vikings | Wikinger |
6.4.2018
Nuntii Latini: Statio spatialis Sinensium praecipitavit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Aedēs Albae, f pl | Valkoinen talo | White House | Weißes Haus |
āëroplanum, ī, n | lentokone | airplane | Flugzeug |
arma nucleāria, n pl | ydinaseet | nuclear weapons | Kernwaffen |
atmosphaera, ae, f | ilmakehä | atmosphere | Atmosphäre |
autovehiculum, ī, n | auto | car | Auto |
ēlectrificīna nucleāris, f | ydinvoimala | nuclear power plant | Kernkraftwerk |
metrēta, ae, f | tonni | tonne | Tonne |
Ōceanus Pācificus, m | Tyyni valtameri | Pacific Ocean | Pazifischer Ozean |
statiō spatiālis, f | avaruusasema | space station | Raumstation |
Vǐa Crǔcis, f | ristin tie | way of the cross | Kreuzweg |
30.3.2018
Nuntii Latini: Legati Russi expelluntur
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
birotātiō, ōnis, f | pyöräily | bicycling | Radfahren |
cīnēmatographēum, ī, n | elokuvateatteri | cinema | Kino |
dearmātiō nucleāris, f | ydinaseriisunta | nuclear disarmament | atomare Abrüstung |
ēiectāmenta plastica, n pl | muovijäte | plastic waste | Plastikmüll |
mercium emporium, n | ostoskeskus | shopping centre | Einkaufszentrum |
praesidēns, ntis, m | presidentti | president | Präsident |
rēs plastica, f | muovi | plastic | Plastik |
tabulātum, ī, n | kerros | floor | Stockwerk |
trāmen, inis, n | juna | train | Zug |
via birotāria, f | pyörätie | bike path | Fahrradweg |
23.3.2018
Nuntii Latini: Putin in quartum praesidentatum creatus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
argentāria, ae, f | pankki | bank | Bank |
cīvis Britannus, m | Britannian kansalainen | British citizen | britischer Staatsbürger |
comitia praesidentālia, n pl | presidentinvaalit | presidental elections | Präsidentenwahl |
cōnsulātus, ūs, m | konsulaatti | consulate | Konsulat |
lēgātus diplōmaticus, m | diplomaatti | diplomat | Diplomat |
lībertās ēligendī, f | valinnanvapaus | freedom of choice | Entscheidungsfreiheit |
longitūdō vitae, f | elinajanodote | life expectancy | Lebenserwartung |
praesidentātus, ūs, m | presidenttikausi | presidency | Präsidentschaft |
Ūniō Soviētica, f | Neuvostoliitto | Soviet Union | Sowjetunion |
urna, ae, f | uurna | urn | Urne |
16.3.2018
Nuntii Latini: Quid Salisburiae acciderit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
biodīversitās, ātis, f | biodiversiteetti | biodiversity | Biodiversität |
Cīvitātēs Americae Ūnītae, f | Amerikan Yhdysvallat | United States of America | Vereinigte Staaten von Amerika |
hēmisphaerium orbis terrārum septentriōnāle, n | pohjoinen pallonpuolisko | northern hemisphere | Nordhemisphäre |
Īnstitūtum Meteōrologicum, n | Ilmatieteen laitos | Meteorological Institute | Meteorologisches Institut |
lacūna nigra, f | musta aukko | black hole | schwarzes Loch |
physicus, ī, m | fyysikko | physicist | Physiker |
Sēdēs rēī explōrātōriae, f | Keskustiedustelupalvelu | Central Intelligence Agency | Zentraler Geheimdienst |
spatium cosmicum, n | avaruus | outer space | Weltraum |
speculātor, ōris, m | vakooja | spy | Spion |
venēnum nervāle, n | hermomyrkky | neurotoxin | Nervengift |
9.3.2018
Nuntii Latini: Oratio de statu nationis praesidentis Putin
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
aetās mesolithica, f | mesoliittinen kausi | mesolithic era | Mittelsteinzeit |
archiepiscopus, ī, m | arkkipiispa | archbischop | Erzbischof |
dioecēsis Esboënsis, f | Espoon hiippakunta | Diocese of Espoo | Bistum Espoo |
doctor theologiae, m | teologian tohtori | doctor of theology | Doktor der Theologie |
ecclēsia Finnica evangelico-Lutherāna, f | Suomen evankelis-luterilainen kirkko | Evangelical Lutheran Church of Finland | Evangelisch-Lutherische Kirche Finnlands |
habitātiō hūmāna, f | ihmisasutus | human habitation | menschliche Besiedlung |
motus Quīnque stellārum, m | Viiden tähden liike | Five Star Movement | Fünf-Sterne-Bewegung |
nātālitās, ātis, f | syntyvyys | birth rate | Geburtenrate |
regimen, inis, n | hallitus | government | Regierung |
somnus hiemālis, m | talviuni | Hibernation | Winterschlaf |
2.3.2018
Nuntii Latini: Rerum in Syria condicio
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bombardātiō, ōnis, f | pommitus | bombardment | Bombardement |
commeātus pūblicus, m | julkinen liikenne | public transport | öffentlicher Verkehr |
Cōnsilium sēcūritātis Nātiōnum Ūnītārum, n | YK:n turvallisuusneuvosto | UN Security Council | Sicherheitsrat der VN |
effectus secundārius, m | sivuvaikutus | side effect | Nebenwirkung |
ignistitium, iī, n | tulitauko | cease-fire | Waffenstillstand |
palaestra, ae, f | liikuntasali | gymnasium | Turnhalle |
remedium antidepressīvum, n | masennuslääke | antidepressant | Antidepressivum |
Schola cathedrālis Aboënsis, f | Turun katedraalikoulu | Cathedral School of Åbo | Kathedralschule von Turku |
Sēdēs circumiectālis Eurōpaea, f | Euroopan ympäristökeskus | European Environment Agency | Europäische Umweltagentur |
Tribūnal Ūniōnis Eurōpaeae, n | Euroopan unionin tuomioistuin | Court of Justice of the European Union | Gerichtshof der Europäischen Union |
23.2.2018
Nuntii Latini: Bellum omnium contra omnes
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Conventus dē secūritāte Monacēnsis, m | Münchenin turvallisuuskokous | Munich Security Conference | Münchner Sicherheitskonferenz |
minister ā rēbus exterīs, m | ulkoministeri | foreign minister | Außenminister |
minōritās, ātis, f | vähemmistö | minority | Minderheit |
Natō, ōnis, f | Nato | NATO | NATO |
sanctiō, ōnis, f | pakote | sanction | Sanktion |
pāx Dorpatēnsis, f | Tarton rauha | treaty of Tartu | Frieden von Dorpat |
periēgēta, ae, m | turisti | tourist | Tourist |
sēcrētārius generālis, m | pääsihteeri | secretary general | Generalsekretär |
terrae septentriōnālēs, f pl | Pohjoismaat | Nordic countries | Nordländer |
terrōrista, ae, m | terroristi | terrorist | Terrorist |
16.2.2018
Nuntii Latini: Calamitas aëria in Russia
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
calamitās āëria, f | ilmailuonnettomuus | air disaster | Luftunfall |
custōs pūblicus, m | poliisi | police | Polizei |
epistula invītātōria, f | kutsukirje | invitation letter | Einladungsschreiben |
lingua gesticulātōria, f | viittomakieli | sign language | Zeichensprache |
nomisma aëneum, n | pronssimitali | bronze medal | Bronzemedaille |
Olympia hiemālia, n pl | talviolympialaiset | winter Olympics | Olympische Winterspiele |
scrīdātiō, ōnis, f | hiihto | skiing | Skilaufen |
sēcrētārius generālis, m | pääsihteeri | secretary general | Generalsekretär |
testis oculātus, m | silminnäkijä | eyewitness | Augenzeuge |
vītium technicum, n | tekninen vika | technical error | technischer Fehler |
9.2.2018
Nuntii Latini: Presidens Niinistö filiolo auctus salva coniuge
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
aboriginēs, um, m pl | alkuperäisasukkaat | aborigines | Ureinwohner |
factiō centrālis, f | keskustapuolue | centre party | Zentrumspartei |
lēgāta parlāmentāris, f | kansanedustaja | member of the parliament | Abgeordnete |
marescalcus campī, m | kenttämarsalkka | field marshall | Feldmarschall |
ministra ā rēbus domesticīs, f | sisäministeri | minister of the interior | Innenministerin |
praesēs parlāmentī, m | eduskunnan puhemies | Speaker of the Parliament | Parlamentspräsident |
praesidēns reī pūblicae, m | tasavallan presidentti | President of the Republic | Präsident der Republik |
prīmum suffrāgium, n | ensimmäinen äänestyskierros | first ballot | erster Wahlgang |
proelium Stalingradēnse, n | Stalindgradin taistelu | Battle of Stalingrad | Schlacht bei Staligrad |
pȳramis, dis, f | pyramidi | pyramid | Pyramide |
2.2.2018
Nuntii Latini: Macron tapete Baiocense Britannis commodabit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
albātī, ōrum, m pl | valkoiset | Whites | die Weißen |
candidātus, ī, m | ehdokas | candidate | Kandidat |
comitia praesidentālia, n pl | presidentinvaalit | presidental elections | Präsidentenwahl |
congressus, ūs, m | kongressi | congress | Kongress |
dīrectīva, ae, f | direktiivi | directive | Richtlinie |
hōra aestīva, f | kesäaika | summer time | Sommerzeit |
lēgātus parlāmentāris, m | kansanedustaja | member of the parliament | Abgeordneter |
ōrātiō dē statū nātiōnis, f | kansakunnan tila -puhe | State of the Union Address | Ansprache zur Lage der Union |
renovātiō rēī tribūtāriae, f | verouudistus | tax reform | Steuerreform |
silentium triste, n | hiljainen hetki | moment of silence | Schweigeminute |
26.1.2018
Nuntii Latini: Macron tapete Baiocense Britannis commodabit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
acidus nucleicus, m | nukleiinihappo | nucleic acid | Nukleinsäure |
astēcī, ōrum, m | asteekit | Aztecs | Azteken |
bactērium, iī, n | bakteeri | bacterium | Bakterium |
dolor capitis, m | päänsärky | headache | Kopfschmerz |
gastronomia, ae, f | gastronomia | gastronomy | Gastronomie |
liber culīnarius, m | keittokirja | cookbook | Kochbuch |
litrum, ī, n | litra | litre | Liter |
Promuntōriopolis, is, f | Kapkaupunki | Cape Town | Kapstadt |
pugna Hastingēnsis, f | Hastingsin taistelu | Battle of Hastings | Schlacht bei Hastings |
tapēte Baiocēnse, n | Bayeux’n seinävaate | Bayeux Tapestry | Teppich von Bayeux |
19.1.2018
Nuntii Latini: Bulgaria Unioni praeest
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
accūsātor, ōris, m | syyttäjä | prosecutor | Ankläger |
appellātiō scientifica, f | tieteellinen nimi | scientific name | wissenschaftlicher Name |
bisōn, ōntis, m | biisoni | bison | Bison |
crīminālitās ordināta, f | järjestäytynyt rikollisuus | organized crime | organisiertes Verbrechen |
equus silvaticus, m | villihevonen | wild horse | Wildpferd |
nāvis subaquānea, f | sukellusvene | submarine | U-Boot |
panda, ae, m | panda | panda | Panda |
praesidātus, ūs, m | puheenjohtajuus | chairmanship | Vorsitz |
rēclāmātiō, ōnis, f | mielenosoitus | demonstration | Demonstration |
vincula sempiterna, n pl | elinkautinen vankeus | life imprisonment | lebenslange Freiheitsstrafe |
12.1.2018
Nuntii Latini: Ignis et furor in Aedibus Albis
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bursa monētāria, f | pörssi | stock exchange | Börse |
calefactiō climatis, f | ilmastonlämpeneminen | global warming | globale Erwärmung |
carboneum dioxydātum, n | hiilidioksidi | carbon dioxide | Kohlenstoffdioxid |
dictātor, ōris, m | diktaattori | dictator | Diktator |
glaciēs maritima, f | merijää | sea ice | Meeris |
globulus nucleāris, m | ydinnappi | nuclear button | Atomwaffen-Knopf |
Mare glaciāle, n | Jäämeri | Arctic Sea | Arktische See |
missile nucleāre, n | ydinohjus | nuclear missile | Atomrakete |
phōtosynthesis, is, f | yhteyttäminen | photosynthesis | Fotosynthese |
temperātūra media, f | keskilämpötila | average temperature | Durchschnittstemperatur |
5.1.2018
Nuntii Latini: Quid Niinistö dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bellum cīvīle, n | sisällissota | civil war | Bürgerkrieg |
Cīvitātēs Americae Ūnītae, f | Amerikan Yhdysvallat | United States of America | Vereinigte Staaten von Amerika |
līnea calida, f | kuuma linja | hotline | heißer Draht |
Olympia hiberna, n pl | talviolympialaiset | winter Olympics | Olympische Winterspiele |
ōrātiō tēlevīsifica, f | televisiopuhe | televised speech | Fernsehrede |
Ōrdō ēducātiōnis, scientiae, cultūrae Nātiōnum Ūnītārum, m | UNESCO | UNESCO | UNESCO |
regiō maritima, f | merialue | sea region | Seeraum |
Sīnae, ārum, f pl | Kiina | China | China |
taenia, ae, f | nauha | tape | Band |
terrae Arabicae, f pl | Arabimaat | Arab states | arabische Länder |
29.12.2017
Nuntii Latini: Finis transmissioni Latinae imminebat
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
auscultātor, ōris, m | kuuntelija | listener | Zuhörer |
interrēte, is, n | internet | Internet | Internet |
petītiō, ōnis, f | adressi | petition | Petition |
Radiophōnia Finnica Generālis, f | Suomen yleisradio | Finnish Broadcasting Company | Finnischer Rundfunk |
Rēs pūblica Āfricae Austrālis, f | Etelä-Afrikan tasavalta | Republic of South Africa | Republik Südafrika |
Societās Litterārum Finnicārum, f | Suomalaisen kirjallisuuden seura | Finnish Literature Society | Finnische Literaturgesellschaft |
subscrīptor, ōris, m | allekirjoittaja | signer | Unterzeichner |
tēlēvīsiō textuālis, f | teksti-TV | teletext | Teletext |
unda brevis, f | lyhytaalto | short wave | Kurzwelle |
volūmen, inis, n | nide | volume | Band |
22.12.2017
Nuntii Latini: Trump et Putin collocuti
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
abiēs nātālicia, f | joulukuusi | Christmas tree | Weihnachtsbaum |
bellātor tectus, m | sissi | guerilla | Guerilla |
comitia praesidentālia, n pl | presidentinvaalit | presidental elections | Präsidentenwahl |
cōnsilium urbānum Rōmae, n | Rooman kaupunginvaltuusto | Rome’s City Council | Stadtrat von Rom |
diēs nātivitātis Christī, m | joulupäivä | Christmas Day | Weihnachtstag |
factiō lībertātis, f | vapauspuolue | freedom party | Freiheitspartei |
festus trium regum, m | loppiainen | Three Kings’ Day | heilige drei Könige |
prīmum suffrāgium, n | ensimmäinen äänestyskierros | first ballot | erster Wahlgang |
programma nucleāre, n | ydinohjelma | nuclear programme | Atomprogramm |
statua pācis, f | rauhanpatsas | peace statue | Friedensstatue |
15.12.2017
Nuntii Latini: Ordo Isis devictus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
caput, itis, n | pääkaupunki | capital | Hauptstadt |
Cōnsilium Olympicum internātiōnāle, n | Kansainvälinen olympiakomitea | International Olympic Committee | Internationales Olympisches Komitee |
Cōnsilium sēcūritātis Nātiōnum Ūnītārum, n | YK:n turvallisuusneuvosto | UN Security Council | Sicherheitsrat der VN |
ecclēsia cathedrālis Helsinkiēnsis, f | Helsingin tuomiokirkko | Helsinki Cathedral | Dom von Helsinki |
Hierosolyma, ōrum, n pl | Jerusalem | Jerusalem | Jerusalem |
incendium silvestre, n | metsäpalo | forest fire | Waldbrand |
Lūciālia, ōrum, n pl | Lucian päivä | Saint Lucy's Day | Luciafest |
Ōrdō ēducātiōnis, scientiae, cultūrae Nātiōnum Ūnītārum, m | UNESCO | UNESCO | UNESCO |
Olympia hiemālia, n pl | talviolympialaiset | winter Olympics | Olympische Winterspiele |
patrimōnium mundī, n | maailmanperintö | world heritage | Welterbe |
8.12.2017
Nuntii Latini: Anniversarium centesimum independentiae Finnorum
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
anniversārium independentiae Finnōrum, n | Suomen itsenäisyyspäivä | Finnish Independence Day | Finnlands Unabhängigkeitstag |
autonomia, ae, f | autonomia | autonomy | Autonomie |
ecclēsia cathedrālis Helsinkiēnsis, f | Helsingin tuomiokirkko | Helsinki Cathedral | Dom von Helsinki |
expedītiō cruce signātōrum, f | ristiretki | crusade | Kreuzzug |
helicopterum, ī, n | helikopteri | helicopter | Hubschrauber |
hērōēs bellō cadūcī, m pl | sankarivainajat | fallen war heroes | gefallene Kriegshelden |
pompa mīlitāris, f | sotilasparaati | military parade | Militärparade |
sermō patrius, m | äidinkieli | mother tongue | Muttersprache |
Senātus Finniae, m | Suomen senaatti | Senate of Finland | Finnischer Senat |
spectāculum pyrotechnicum, n | ilotulitus | fireworks | Feuerwerk |
1.12.2017
Nuntii Latini: Vulcanus in Bali activus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āëriportus, ūs, m | lentokenttä | airport | Flughafen |
aurōra boreālis, f | revontulet | Northern lights | Polarlicht |
cāseus Parmēnsis, m | parmesaanijuusto | Parmesan cheese | Parmesan |
horizōn, ontis, m | horisontti | horizon | Horizont |
societās tabacarīa, f | tupakkayhtiö | cigarette company | Tabakkonzern |
tabacum, ī, n | tupakka | tobacco | Tabak |
tarandrus, ī, m | poro | reindeer | Reintier |
vacca lactrāria, f | lypsylehmä | dairy cow | Milchkuh |
videomāteria, ae, f | videomateriaali | video footage | Videomaterial |
vulcānus, ī, m | tulivuori | volcano | Vulkan |
24.11.2017
Nuntii Latini: Mugabe munere amotus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
alcohōlum, ī, n | alkoholi | alcohol | Alkohol |
cancellāria foederālis, f | liittokansleri | Federal Chancellor | Bundeskanzlerin |
dēmocratae Christiānī, m pl | kristillisdemokraatit | Christian democrates | christliche Demokraten |
dux generālis, m | kenraali | general | General |
iūdicium Hāgēnse, n | Haagin tuomioistuin | Hague Tribunal | Haager Gerichtshof |
Magistrātus ā medicāmentīs Ūniōnis Eurōpaeae, m | Euroopan lääkevirasto | European Medicines Agency | Europäische Arzneimittel-Agentur |
Novum Eboracum, n | New York | New York | New York |
praesidēns, ntis, m f | presidentti | president | Präsident |
scelus bellicum, n | sotarikos | war crime | Kriegsverbrechen |
trāmen subterrāneum, n | metro | underground | U-Bahn |
17.11.2017
Nuntii Latini: Tramen onerarium ex Finnia in Sinas
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bellum Syriacum, n | Syyrian sota | Syrian war | syrischer Krieg |
Corēa Merīdiōnālis, f | Etelä-Korea | South Korea | Südkorea |
diēs patris, m | isänpäivä | Father's day | Vatertag |
exercitium mīlitāre, n | sotaharjoitus | military exercise | militärische Übung |
lātitūdō orbitārum, f | raideleveys | track gauge | Spurweite |
māchina vectōria, f | veturi | locomotive | Lokomotive |
nāvis āëroplanōrum vectōria, f | lentotukialus | aircraft carrier | Flugzeugträger |
Ōceanus Pācificus, m | Tyyni valtameri | Pacific Ocean | Pazifischer Ozean |
suffrāgium populī, n | kansanäänestys | referendum | Volksabstimmung |
trāmen onerārium, n | kuormajuna | cargo train | Güterzug |
10.11.2017
Nuntii Latini: Quid Donald Trump dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
canis mixticia, f | sekarotuinen narttukoira | mixed-breed dog | Mischlingshündin |
Corēa Septentriōnālis, f | Pohjois-Korea | North Korea | Nordkorea |
missile, is, n | ohjus | missile | Rakete |
Ōrdō Nātiōnum Ūnītārum, m | Yhdistyneet kansakunnat | United Nations | Vereinte Nationen |
paroechia, ae, f | kunta | municipality | Gemeinde |
pȳramis, dis, f | pyramidi | pyramid | Pyramide |
radius cosmicus, m | kosminen säde | cosmic ray | kosmische Strahl |
satelles spatiālis, m | satelliitti | satellite | Satellit |
septem mirācula mundī, n pl | maailman seitsemän ihmettä | Seven Wonders of the World | die sieben Weltwunder |
Tellūs, ūris, f | Maa | Earth | Erde |
3.11.2017
Nuntii Latini: Anniversarium quingentesimum Reformationis Lutheranae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Argentorātum, ī, n | Strasbourg | Strasbourg | Straßburg |
birota, ae f | polkupyörä | bicycle | Fahrrad |
Commissiō Eurōpaea, f | Euroopan komissio | European Commission | Europäische Kommission |
cremātōrium, iī, n | krematorio | crematorium | Krematorium |
dīrectīva, ae, f | direktiivi | directive | Richtlinie |
hōra aestīva, f | kesäaika | summer time | Sommerzeit |
hōra hiemālis, f | talviaika | standard time | Normalzeit |
Martīnus Luther, m | Martti Luther | Martin Luther | Martin Luther |
reformātiō, ōnis, f | reformaatio | Reformation | Reformation |
thesis, is, f | teesi | thesis | These |
27.10.2017
Nuntii Latini: De autonomia Cataloniae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āëroplanum, ī, n | lentokone | airplane | Flugzeug |
apothētae, ārum, f pl | vauvaluukku | baby hatch | Babyklappe |
autonomia, ae, f | autonomia | autonomy | Autonomie |
cōpiae dēmocraticae Syriae, f pl | Syyrian demokraattiset voimat | Syrian Democratic Forces | Demokratische Kräfte Syriens |
factiō commūnistica, f | kommunistipuolue | communist party | kommunistische Partei |
lēgātus parlāmentāris, m | kansanedustaja | member of the parliament | Abgeordneter |
lēx fundāmentālis, f | perustuslaki | constitution | Verfassung |
Mediōlānum, ī, n | Milano | Milan | Mailand |
paragraphus, ī, m | pykälä | paragraph | Paragraf |
suffrāgium populī, n | kansanäänestys | referendum | Volksabstimmung |
20.10.2017
Nuntii Latini: Suetia inspectiones in limitibus continuare vult
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
archaeologus maritimus, m | meriarkeologi | maritime archeologist | Unterwasserarchäologe |
Commissiō Eurōpaea, f | Euroopan komissio | European Commission | Europäische Kommission |
līmes, itis, m | raja | border | Grenze |
Mare Germanicum, n | Pohjanmeri | North Sea | Nordsee |
molestia sexuālis, f | seksuaalinen häirintä | sexual harassment | sexuelle Belästigung |
petītor asylī, m | turvapaikanhakija | asylum seeker | Asylwerber |
sigarellum leve, f | kevytsavuke | light cigarette | leichte Zigarette |
societās tabacarīa, f | tupakkayhtiö | cigarette company | Tabakkonzern |
statiō spatiālis, f | avaruusasema | space station | Raumstation |
Ūniversitās Southamptoniēnsis, f | Southamptonin yliopisto | University of Southampton | Universität Southampton |
13.10.2017
Nuntii Latini: Quid Puigdemont dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
arma nucleāria, n pl | ydinaseet | nuclear weapons | Kernwaffen |
epidēmia, ae, f | epidemia | epidemy | Epidemie |
incendium terrestre, n | maastopalo | wild fire | Waldbrand |
messis frūmentāria, f | viljasato | harvest | Getreideernte |
Ōrdō sānitārius Mundī, m | Maailman terveysjärjestö | World Health Organization | Weltgesundheitsorganisation |
pār praesidentiāle, m | presidenttipari | presidential couple | Präsidentenpaar |
pestilentia pulmōnum, f | keuhkorutto | pneumonic plague | Lungenpest |
praemium Nobeliānum pācis, n | Nobelin rauhanpalkinto | Nobel Peace Prize | Friedensnobelpreis |
prīnceps minister, m | pääministeri | prime minister | Ministerpräsident |
regimen regiōnāle, n | paikallishallinto | regional government | Regionalregierung |
6.10.2017
Nuntii Latini: Catalonia pro independentia sententiam tulit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
arma chēmica, n pl | kemialliset aseet | chemical weapons | chemische Waffen |
bellum frīgidum, n | kylmä sota | Cold War | kalter Krieg |
fustis, is, n | pamppu | baton | Keule |
glāns gummea, f | kumiluoti | rubber bullet | Gummisgeschoss |
independentia, ae, f | itsenäisyys | independence | Unabhängigkeit |
musulmānī rohingyae, m pl | rohingya-muslimit | Rohingya muslims | Rohingya-Muslime |
sēcrētārius generālis, m | pääsihteeri | secretary-general | Generalsekretär |
suffrāgium populī, n | kansanäänestys | referendum | Volksabstimmung |
testis oculātus, m | silminnäkijä | eyewitness | Augenzeuge |
tribūnal cōnstitūtiōnāle, n | perustuslakituomioistuin | constitutional court | Verfassungsgericht |
29.9.2017
Nuntii Latini: Comitia parlamentaria
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
computātiō radiocarbōnica, f | radiohiiliajoitus | radiocarbon dating | Radiokarbondatierung |
īnsectum, ī, n | hyönteinen | insect | Insekt |
licentia autocinētum regendī, f | ajokortti | driver's licence | Führerschein |
mēnsa ēscāria, f | ruokapöytä | dining table | Esstisch |
Optiō Germaniae, f | Vaihtoehto Saksalle | Alternative for Germany | Alternative für Deutschland |
palatium praesidentiāle, n | presidentinlinna | presidential palace | Präsidentenpalais |
rērum perītus, m | asiantuntija | expert | Experte |
rēx Arabiae Saudiānae, m | Saudi-Arabian kuningas | King of Saudi Arabia | König Saudi-Arabiens |
Ūniversitās Oxoniēnsis, f | Oxfordin yliopisto | University of Oxford | Universität von Oxford |
zerum, ī, n | nolla | zero | Null |
22.9.2017
Nuntii Latini: Conventus generalis Nationum Unitarum
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bomba, ae, f | pommi | bomb | Bombe |
byrocratia, ae, f | byrokratia | bureaucracy | Bürokratie |
carō rubra, f | punainen liha | red meat | dunkles Fleisch |
grūs, is, m | kurki | crane | Kranich |
principissa, ae, f | prinsessa | princess | Prinzessin |
programma nucleāre, n | ydinohjelma | nuclear programme | Atomprogramm |
regiō autonoma, f | itsehallintoalue | autonomous region | autonome Region |
sēmisuprāna, ae, f | mezzosopraano | mezzo-soprano | Mezzosopran |
situla plastica, f | muoviämpäri | plastic bucket | Plastikeimer |
trāmen mētropolītānum, n | metro | underground | U-Bahn |
15.9.2017
Nuntii Latini: De initiis typhonis Irma
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
architectus, ī, m | arkkitehti | architect | Architekt |
comitia parlāmentāria, n pl | parlamenttivaalit | parliamentary elections | Parlamentswahl |
Domus parlāmentī, f | Eduskuntatalo | Parliament House | Parlamenthaus |
granītēs, ae, m | graniitti | granite | Granit |
exercitium bellicum, n | sotaharjoitus | military exercise | militärische Übung |
Lutetia Parīsiōrum, f | Pariisi | Paris | Paris |
mare Caribicum, n | Karibianmeri | Caribbean Sea | Karibisches Meer |
Ōceanus Atlanticus, m | Atlantin valtameri | Atlantic Ocean | Atlantischer Ozean |
Rēs Pūblica Dominicāna, f | Dominikaaninen tasavalta | Dominican Republic | Dominikanische Republik |
typhōn, is, m | hurrikaani | hurricane | Hurrikan |
8.9.2017
Nuntii Latini: Corea Septentrionalis bombam hydrogenicam probavit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
amphora, ae, f | amfora | amphora | Amphore |
analysis, is, f | analyysi | analysis | Analyse |
bomba hydrogenica, f | vetypommi | hydrogen bomb | Wasserstoffbombe |
Bosporus Cimmerius, m | Kertšinsalmi | Kerch Strait | Straße von Kertsch |
dēsertum, ī, n | autiomaa | desert | Wüste |
garum, ī, n | garum | garum | Garum |
sēmen, inis, n | siemen | seed | Samen |
seria figulīna, f | saviastia | clay pot | Tongefäß |
secundum bellum mundānum, n | toinen maailmansota | Second world war | Zweiter Weltkrieg |
ūrīnātor, ōris, m | sukeltaja | diver | Taucher |
1.9.2017
Nuntii Latini: Conventus praesidentium
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Aedēs Albae, f pl | Valkoinen talo | White House | Weißes Haus |
biodīversitās, ātis, f | biodiversiteetti | biodiversity | Biodiversität |
calamitās viāria, f | liikenneonnettomuus | traffic accident | Verkehrsunfall |
collēga, ae, m | kollega | colleague | Kollege |
Cōnsociātiō Atlantica, f | Nato | NATO | NATO |
ictus terrōristicus, m | terroristi-isku | terrorist attack | Terroranschlag |
minister ā rēbus exterīs, m | ulkoministeri | foreign minister | Außenminister |
orbis arctōus, m | arktinen alue | Arctic region | arktische Region |
principissa, ae, f | prinsessa | princess | Prinzessin |
Sinus Mexicānus, m | Meksikonlahti | Gulf of Mexico | Golf von Mexiko |
25.8.2017
Nuntii Latini: Strages in Catalonia terroristicae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
autocinētum, ī, n | auto | car | Auto |
bombyla butānī, f | butaanikanisteri | butane canister | Butankanister |
concīves, is, m | maanmies | compatriot | Landsmann |
immigrātor, ōris, m | maahanmuuttaja | immigrant | Einwanderer |
Marochia, ae, f | Marokko | Morocco | Marokko |
mīliō, ōnis, f | miljoona | million | Million |
silentium triste ūnīus minūtae, n | hiljainen hetki | moment of silence | Schweigeminute |
statiō mētropolītāna, f | metroasema | underground station | U-Bahn-Station |
terrōrista, ae, m | terroristi | terrorist | Terrorist |
vigil, is, m | poliisi | policeman | Polizist |
18.8.2017
Nuntii Latini: Quid Wahlström dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
analgēticum, ī, n | kipulääke | painkiller | Schmerzmittel |
archaeologus, ī, m | arkeologi | archaeologist | Archäologe |
hōrologium, iī, n | kello | clock | Uhr |
īnsecticīdium, iī, n | hyönteismyrkky | insecticide | Insektizid |
labor coāctus, m | pakkotyö | forced labour | Zwangsarbeit |
opioīdēs, is, m | opioidi | opioid | Opioid |
servitūs, tis, f | orjuus | slavery | Sklaverei |
status necessitātis, m | hätätila | state of emergency | Notstand |
tabula hōrāria, f | kellotaulu | clock face | Ziffernblatt |
Vienna, ae, f | Vienne | Vienne | Vienne |
11.8.2017
Nuntii Latini: Novae contra Coream Septentrionalem sanctiones
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
arma nucleāria, n pl | ydinaseet | nuclear weapons | Kernwaffen |
Cōnsilium sēcūritātis Nātiōnum Ūnītārum, n | YK:n turvallisuusneuvosto | UN Security Council | Sicherheitsrat der VN |
encephalītis, ītidis, f | aivokuume | encephalitis | Enzephalitis |
experīmentum missilium, n | ohjuskoe | missile test | Raketentest |
īnfāns, antis, m | vauva | infant | Säugling |
morbī cardiovāsculārēs, m pl | sydän- ja verisuonitaudit | cardiovascular diseases | Herz-Kreislauf-Erkrankungen |
pēnsiō, ōnis, f | eläke | pension | Pension |
ricinus, ī, m | puutiainen | tick | Zecke |
sanctiō, ōnis, f | pakote | sanction | Sanktion |
tarandrus, ī, m | poro | reindeer | Reintier |
4.8.2017
Nuntii Latini: Putin in Finlandia
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Arx Savōnum, f | Savonlinna | Savonlinna | Savonlinna |
certāmina athlēticae generālis mundiālia, n pl | yleisurheilun maailmanmestaruuskilpailut | World Championships in Athletics | Leichtathletik-Weltmeisterschaften |
nāvis vaporāria, f | höyrylaiva | steamship | Dampfschiff |
Castellum Olaī, n | Olavinlinna | Olavinlinna | Olafsburg |
exercitium bellicum, n | sotaharjoitus | military exercise | militärische Übung |
helicopterum, ī, n | helikopteri | helicopter | Hubschrauber |
ministra ā substructiōnibus, f | infrastruktuuriministeri | Minister for Infrastructure | Infrastrukturministerin |
pressiō sanguinis, f | verenpaine | blood pressure | Blutdruck |
programma nucleāre, n | ydinohjelma | nuclear programme | Atomprogramm |
protectiō datōrum, f | tietoturva | information security | Informationssicherheit |
16.6.2017
Nuntii Latini: Quid in Jyväskylä acciderit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
camera superior, f | ylähuone | upper house | Oberhaus |
doctor sēmisaeculāris, m | riemutohtori | jubilee doctor | Doctor jubilaris |
fēriae aestīvae, f pl | kesäloma | summer vacation | Sommerferien |
grex parlāmentāris, m | eduskuntaryhmä | parliamentary group | Parlamentsfraktion |
historia ecclēsiastica, f | kirkkohistoria | Kirchengeschichte | church history |
Nova Optiō, f | Uusi vaihtoehto | New Alternative | Neue Alternative |
ōrdō theologōrum, m | teologinen tiedekunta | faculty of theology | theologische Fakultät |
Sēdēs opum nātūrae, f | Luonnonvarakeskus | Natural Resources Institute | Institut für natürliche Ressourcen |
Ūniversitās Helsinkiēnsis, f | Helsingin yliopisto | Helsinki University | Universität Helsinki |
vicepraeses, idis, m | varapuheenjohtaja | deputy chairman | stellvertretender Vorsitzend |
9.6.2017
Nuntii Latini: Tractatus de climate a Trump reiectus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
calefactiō climatis, f | ilmastonlämpeneminen | global warming | globale Erwärmung |
Confoederātio campiōnum, f | Mestareiden liiga | Champions League | Champions League |
Diēs festus exercitūs Finnicī, m | Puolustusvoimien lippujuhlapäivä | Flag Day of the Finnish Defence Forces | Tag des Flaggenfestes der finnischen Armee |
extrēmista, ae, m | ekstremisti | extremist | Extremist |
ideologia, ae, f | ideologia | ideology | Ideologie |
imperātor exercitūs, m | ylipäällikkö | commander-in-chief | Oberbefehlshaber |
marescalcus, ī, m | marsalkka | marshal | Marschall |
pompa, ae, f | paraati | parade | Parade |
timor pānicus, m | paniikki | panic | Panik |
tractātus dē climate Parisiēnsis, m | Pariisin ilmastosopimus | Paris climate accord | Klimavertrag von Paris |
2.6.2017
Nuntii Latini: Praesidens Koivisto publico sumptu elatus est
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bomba autocinētō imposita, f | autopommi | car bomb | Autobombe |
Carolus XVI Gustavus, m | Kaarle XVI Kustaa | Carl XVI Gustaf | Carl XVI. Gustaf |
Cōnfoederātiō Atlantica, f | Nato | NATO | NATO |
globus terrestris, m | maapallo | Earth | Erde |
Haraldus V, m | Harald V | Harald V | Harald V. |
Margarēta II, f | Margareeta II | Margrethe II | Margrethe II. |
Medius Oriēns, m | Lähi-itä | Middle East | Naher Osten |
Monoecus, ī, m | München | Munich | München |
Rēgius hortus botanicus, m | Kuninkaallinen kasvitieteellinen puutarha | Royal Botanic Gardens | Königliche botanische Gärten |
terrae septentriōnālēs, f pl | Pohjoismaat | Nordic lands | Nordländer |
26.5.2017
Nuntii Latini: Praesidens Koivisto publico sumptu elatus est
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
arca, ae, f | arkku | coffin | Sarg |
cantātrīx, īcis, f | laulaja | singer | Sängerin |
diēs Ascēnsiōnis Christī, m | helatorstai | Ascension Day | Christi Himmelfahrt |
diēs Martis, m | tiistai | Tuesday | Dienstag |
ecclēsia cathedrālis Helsinkiēnsis, f | Helsingin tuomiokirkko | Helsinki Cathedral | Dom von Helsinki |
episcopus, ī, m | piispa | bishop | Bischof |
Mancestria, ae, f | Manchester | Manchester | Manchester |
pantopolium, iī, n | ostoskeskus | shopping centre | Einkaufszentrum |
pompa funebris, f | surusaattue | funeral procession | Trauerzug |
suburbium, iī, n | lähiö | suburb | Vorstadt |
19.5.2017
Nuntii Latini: Mauno Koivisto mortuus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
Aedēs Albae, f pl | Valkoinen talo | White House | Weißes Haus |
animālia marsupiālia, n pl | pussieläimet | marsupials | Beuteltiere |
Argentāria Finnica, f | Suomen pankki | Bank of Finland | Finnische Zentralbank |
Berolīnum, ī, n | Berliini | Berlin | Berlin |
Cōnsilium arcticum, n | Arktinen neuvosto | Arctic Council | Arktischer Rat |
Mare Glaciāle, n | Jäämeri | Arctic Ocean | Arktischer Ozean |
mūtātiō climatica, f | ilmastonmuutos | climate change | Klimaänderung |
Nova Zēlandia, f | Uusi-Seelanti | New Zealand | Neuseeland |
praesidātus, ūs, m | puheenjohtajuus | chairmanship | Vorsitz |
praesidēns reī pūblicae Finlandiae, m | Suomen tasavallan presidentti | President of the Republic of Finland | Präsident der Republik Finnland |
12.5.2017
Nuntii Latini: Emmanuel Macron, praesidens Franciae creatus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
aequitās, ātis, f | tasa-arvo | equality | Gleichheit |
centēsima, ae, f | prosentti | percent | Prozent |
diēs victōriae, m | voitonpäivä | Victory Day | Siegestag |
dux Edimburgī, m | Edinburghin herttua | Duke of Edinburgh | Herzog von Edinburgh |
Florentia, ae, f | Firenze | Florence | Florenz |
frāternitās, ātis, f | veljeys | fraternity | Brüderlichkeit |
lībertās, ātis, f | vapaus | liberty | Freiheit |
periēgēta, ae, m | turisti | tourist | Tourist |
Prīnceps Philippus, m | Prinssi Philip | Prince Philip | Prinz Philipp |
Schola nātiōnālis administrātiōnis, f | Kansallinen hallintokoulu | National School of Administration | Nationale Hochschule für Verwaltung |
5.5.2017
Nuntii Latini: Quid Trump dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bellum intestīnum, n | sisällissota | civil war | Bürgerkrieg |
bellum sex diērum, n | kuuden päivän sota | six-day war | Sechstagekrieg |
dēcrētum, ī, n | asetus | executive order | Dekret |
gradus Celsiānus, m | celsiusaste | degree Celsius | Grad Celsius |
regiō historica, f | historiallinen alue | historical region | historische Region |
Israël, is, m | Israel | Israel | Israel |
pactum clīmaticum Parisiēnse, n | Pariisin ilmastosopimus | Paris climate accord | Klimavertrag von Paris |
terra conciliātrix, f | välittäjämaa | mediator country | Vermittlerland |
salūs generālis, f | yleinen terveys | general health | allgemeine Gesundheit |
societās āëria, f | lentoyhtiö | airline | Fluggesellschaft |
28.4.2017
Nuntii Latini: Macron et Le Pen superiores
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
arma nucleāria, n pl | ydinaseet | nuclear weapons | Kernwaffen |
bursa argentāria, f | pörssi | stock exchange | Börse |
candidātus, ī, m | ehdokas | candidate | Kandidat |
Commissiō Ūniōnis Eurōpaeae, f | Euroopan komissio | European Commission | Europäische Kommission |
dēlegāta, ae, f | edustaja | representative | Vertreterin |
eurō, ōnis, f | euro | euro | Euro |
Frōns Populāris, f | Kansallinen rintama | National Front | Front National |
missile ballisticum, n | ballistinen ohjus | ballistic missile | ballistische Rakete |
opere carēns, m | työtön | unemployed | Arbeitsloser |
suburbium, iī, n | lähiö | suburb | Vorstadt |
21.4.2017
Nuntii Latini: Pyongyang iubilabat
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
alphabētum Cyrillicum, n | kyrilliset aakkoset | Cyrillic alphabet | kyrillisches Alphabet |
avēna satīva, f | kaura | oat | Hafer |
comitia parlāmentāria, n pl | eduskuntavaalit | parliamentary elections | Parlamentswahl |
experīmentum nucleāre, n | ydinkoe | nuclear test | Atomtest |
gubernātor, ōris, m | kuvernööri | governor | Gouverneur |
lēx fundāmentālis, f | perustuslaki | constitution | Verfassung |
populī scītum, n | kansanäänestys | referendum | Volksabstimmung |
praesidēns, ntis, m f | presidentti | president | Präsident |
prātum domesticum, n | nurmikko | lawn | Rasen |
prīnceps ministra, f | pääministeri | prime minister | Premierministerin |
14.4.2017
Nuntii Latini: Comitia Finnorum communalia
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
autocarrus, ī, m | kuorma-auto | lorry | Lastkraftwagen |
burgimagister, trī, m | pormestari | mayor | Bürgermeister |
comitia commūnālia, n pl | kunnallisvaalit | municipial elections | Kommunalwahl |
Dominica palmārum, f | palmusunnuntai | Palm Sunday | Palmsonntag |
Factiō cōnservātīva, f | Kansallinen Kokoomus | National Coalition Party | Nationale Sammlungspartei |
missile circumvagāns, n | risteilyohjus | cruise missile | Marschflugkörper |
nosocomīum, īī, n | sairaala | hospital | Krankenhaus |
pellicula, ae, f | video | video | Video |
permissiō commorandī, f | oleskelulupa | residence permit | Aufenthaltserlaubnis |
Prasinī, ōrum, m pl | Vihreä liitto | Green League | Grüner Bund |
7.4.2017
Nuntii Latini: Ictus terroristicus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bomba, ae, f | pommi | bomb | Bombe |
Cōnsilium Nātiōnum Ūnītārum ā iūribus hūmānis, n | Yhdistyneiden kansakuntien ihmisoikeusneuvosto | United Nations Human Rights Council | UN-Menschenrechtsrat |
ictus terrōristicus, m | terroristi-isku | terrorist attack | Terroranschlag |
mercātor narcōticōrum, m | huumekauppias | drug dealer | Drogenhändler |
Parlāmentum Eurōpaeum, n | europarlamentti | EU Parliament | Europaparlament |
Petropolis, is, f | Pietari | Saint Petersburg | Sankt Petersburg |
sēmihōra, ae, f | puolituntinen | half-hour | halbe Stunde |
trāmen subterrāneum, n | metro | underground | U-Bahn |
tūtātor pācis, m | rauhanturvaaja | peacekeeper | Friedenssicherer |
vigil pūblicus, m | poliisi | policeman | Polizist |
31.3.2017
Nuntii Latini: Vetus Pactum Romanum
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āëriportus internātiōnālis, m | kansainvälinen lentokenttä | international airport | internationaler Flughafen |
asȳlum, ī, n | turvapaikka | asylum | Asyl |
Bruxellae, ārum, f pl | Bryssel | Brussels | Brüssel |
Commūnitās oeconomica Eurōpaea, f | Euroopan talousyhteisö | European Economic Community | Europäische Wirtschaftsgemeinschaft |
Cōnsilium Eurōpaeum, n | Eurooppa-neuvosto | European Council | Europäischer Rat |
corruptiō, ōnis, f | korruptio | corruption | Korruption |
cūra sānitāria, f | terveydenhuolto | health care | Gesundheitswesen |
lūsor pedifollicus, m | jalkapalloilija | soccer player | Fußballspieler |
pactum Rōmanum, n | Rooman sopimus | treaty of Rome | Vertrag von Rom |
tractātus Maastrichtēnsis, m | Maastrichtin sopimus | Maastricht Treaty | Vertrag von Maastricht |
24.3.2017
Nuntii Latini: Carnes inquinatae ex Brasilia exportatae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
aequālitās, ātis, f | tasa-arvo | equality | Gleichberechtigung |
ecclēsia catholica, f | katolinen kirkko | Catholic church | katholische Kirche |
inundātiō, ōnis, f | tulva | flood | Flut |
largītiō, ōnis, f | lahjonta | bribery | Bestechung |
Ōceanus Pācificus, m | Tyyni valtameri | Pacific Ocean | Pazifischer Ozean |
pecus volātile, n | siipikarja | poultry | Geflügel |
phaenomenon, ī, n | ilmiö | phenomenon | Phänomen |
poena capitis, f | kuolemanrangaistus | capital punishment | Todesstrafe |
prōductor carnis, m | lihantuottaja | meat producer | Fleischproduzent |
stilus, ī, m | tyyli | style | Stil |
17.3.2017
Nuntii Latini: De suffragiis Hollandiae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
doctor philosophiae honōris causā, m | filosofian kunniatohtori | honorary doctor of philosophy | Ehrendoktor der Philosophie |
factio populistica, f | populistipuolue | populist party | populistische Partei |
Idūs Mārtiae, f pl | maaliskuun idus | Ides of March | Iden des März |
iūdicium cōnstitūtiōnāle, n | perustuslakituomioistuin | constitutional court | Verfassungsgericht |
Lutetia Parīsiōrum, f | Pariisi | Paris | Paris |
missile circumvagāns mediae distantiae, n | keskipitkän matkan risteilyohjus | medium-range cruise missile | Mittelsctreckenrakete |
ōrdō philosophōrum, m | filosofinen tiedekunta | faculty of philosophy | philosophische Fakultät |
pactum dē armis imminuendīs, n | aserajoitussopimus | arms reduction treaty | Abrüstungsvertrag |
rattus, ī, m | rotta | rat | Ratte |
Turcia, ae, f | Turkki | Turkey | Türkei |
10.3.2017
Nuntii Latini: Fiducia in scridatoribus Finnis restituta
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
auscultātiō clandestīna, f | salakuuntelu | eavesdropping | Abhören |
autoraeda, ae, f | auto | car | Auto |
baptismum, ī, n | kaste | baptism | Taufe |
cursus quīnquāgintā chīliometrōrum, m | 50 kilometrin hiihto | 50 km cross country | 50-km-Langlauf |
inquinātiō āëriae, f pl | ilmansaasteet | air pollution | Luftverschmutzung |
nomisma aëneum, n | pronssimitali | bronze medal | Bronzemedaille |
Finnī fundāmentālēs, m pl | Perussuomalaiset | Finns Party | Die Finnen |
minister rērum exterārum, m | ulkoasiainministeri | minister for foreign affairs | Außenminister |
parlāmentum, ī, n | parlamentti | parliament | Parlament |
tēlephōnēma, atis, n | puhelu | phone call | Anruf |
3.3.2017
Nuntii Latini: Quid Trump dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
antibiotica, n pl | antibiootit | antibiotics | Antibiotika |
aper, rī, m | villisika | wild boar | Wildschwein |
arma chēmica, n pl | kemialliset aseet | chemical weapons | chemische Waffen |
Cīvitātēs Americae Ūnītae, f | Amerikan Yhdysvallat | United States of America | Vereinigte Staaten von Amerika |
Cōnsilium sēcūritātis Nātiōnum Ūnītārum, n | YK:n turvallisuusneuvosto | UN Security Council | Sicherheitsrat der VN |
fretum Hormusium, m | Hormuzinsalmi | Strait of Hormuz | Straße von Hormus |
iūs vetandī, n | veto-oikeus | right of veto | Vetorecht |
scrīdātor, ōris, m | hiihtäjä | skier | Skifahrer |
superbactērium, iī, n | superbakteeri | superbacterium | Super-Bakterium |
Ūniō Monētālis Eurōpaea, f | Euroopan rahaliitto | European Monetary Union | Europäische Währungsunion |
24.2.2017
Nuntii Latini: De conventu Monacensi
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
bellātor, ōris, m | taistelija | combatant | Kämpfer |
dynamītēs, ae, m | dynamiitti | dynamite | Dynamit |
gemina cīvitās, f | kaksoiskansalaisuus | dual citizenship | Doppelstaatsbürgerschaft |
glāns, andis, f | luoti | bullet | Kugel |
Monacum, ī, n | München | Munich | München |
Pācipolis, is, f | La Paz | La Paz | La Paz |
prīnceps cīvitātis, m | valtionpäämies | head of state | Staatsoberhaupt |
prīncipātus mundānus scrīdandī, m | hiihdon maailmanmestaruus | World Ski Championship | Skiweltmeisterschaft |
turris Eifeliāna, f | Eiffel-torni | Eiffel Tower | Eiffelturm |
vicepraesidēns, ntis, m | varapresidentti | vice president | Vizepräsident |
17.2.2017
Nuntii Latini: De experimento missilium
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
acus venēnātus, m | myrkkyneula | poison needle | Giftnadel |
antequadrāgēsimālia, ium, n pl | karnevaali | carnival | Karneval |
Canālis Magnus, m | Canal Grande | Grand Canal | Canal Grande |
dictātor, ōris, m | diktaattori | dictator | Diktator |
homicīdium, iī, n | murha | murder | Mord |
missile mediocris distantiae, n | keskimatkan ohjus | medium-range missile | Mittelstreckenrakete |
praesidēns foederālis, m | liitopresidentti | federal president | Bundespräsident |
tubus petrōleārius, m | öljyputki | oil pipeline | Erdölleitung |
Venetiae, ārum, f pl | Venetsia | Venice | Venedig |
viridārium nātiōnāle, n | kansallispuisto | national park | Nationalpark |
10.2.2017
Nuntii Latini: Dies nationalis Samorum
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
annus sapphīrinus, m | safiirijuhlavuosi | sapphire jubilee | Saphir-Jubiläum |
balaena, ae, f | valas | whale | Wal |
chīliometrum, ī, n | kilometri | kilometre | Kilometer |
garum, ī, n | garum | garum | Garum |
monarcha, ae, f | monarkki | monarch | Monarchin |
Nidrosia, ae, f | Trondheim | Trondheim | Trondheim |
rēgīna, ae, f | kuningatar | queen | Königin |
sacculus plasticus, m | muovipussi | plastic bag | Plastiksackerl |
Sāmī, ōrum, mpl | saamelaiset | Sami people | Samen |
sīphōnārius, ī, m | palomies | firefighter | Feuerwehrmann |
3.2.2017
Nuntii Latini: Quid Niinistö dixerit
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
brassica, ae, f | kaali | cabbage | Weißkohl |
bulbī herbārum, m pl | juurekset | root vegetables | Wurzelgemüse |
cīvis, is, mf | kansalainen | citizen | Staatsbürger/in |
collēga, ae, m | kollega | colleague | Kollege |
custōs pūblicus, m | poliisi | police | Polizei |
diaeta, ae, f | ruokavalio | diet | Ernährung |
iūdicium appellātīvum, n | valitustuomioistuin | court of appeals | Berufungsgericht |
iūdicium suprēmum, n | korkein oikeus | supreme court | oberster Gerichtshof |
Mare Balticum, n | Itämeri | Baltic Sea | Ostsee |
puls avēnacea, f | kaurapuuro | oat porridge | Haferbrei |
27.1.2017
Nuntii Latini: Trump in munere constitutus
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
assum Carēlicum, n | karjalanpaisti | Karelian hot pot | karelischer Fleischtopf |
dēversōrium, iī, n | hotelli | hotel | Hotel |
inaugurātiō, ōnis, f | virkaanastujaiset | inauguration | Amtseinführung |
iūra fēminārum, n pl | naisten oikeudet | women's rights | Frauenrechte |
iūstitia sociālis, f | sosiaalinen oikeudenmukaisuus | social justice | soziale Gerechtigkeit |
līnea ēlectrica, ae, f | sähkölinja | power line | Stromleitung |
optimātēs, um, m pl | eliitti | elite | Elite |
pānis secālicius, m | ruisleipä | rye bread | Roggenbrot |
phōtographēma, atis, n | valokuva | photograph | Fotograf |
rēclāmātiō, ōnis, f | mielenosoitus | demonstration | Demonstration |
20.1.2017
Nuntii Latini: Praesidatus Melitae
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
calcestrum, ī, n | betoni | concrete | Beton |
immīgrātiō, ōnis, f | maahanmuutto | immigration | Einwanderung |
īnspectiō fortuītua, f | pistokoe | random test | Stichprobe |
Melita, ae, f | Malta | Malta | Malta |
minister ā rēbus exterīs, m | ulkoministeri | foreign minister | Außenminister |
pactiō dē līberā mercātūrā, f | vapaakauppasopimus | free trade agreement | Freihandelsabkommen |
praesidātus, ūs, m | puheenjohtajuus | presidency | Vorsitz |
prīnceps ministra, f | pääministeri | prime minister | Premierministerin |
Societās nātūrae tuendae Finlandiae, f | Suomen luonnonsuojeluliitto | Finnish Association for Nature Conservation | Finnischer Naturschutzverband |
valōrēs occidentālium, m pl | länsimaiset arvot | western values | westliche Werte |
13.1.2017
Nuntii Latini: Annus ater Maris Mediterranei
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
barca, ae, f | vene | boat | Boot |
Birmānia, ae, f | Myanmar | Myanmar | Myanmar |
conventus generālis, m | yleiskokous | General Assembly | Generalversammlung |
Mare Mēditerrāneum, n | Välimeri | Mediterranean Sea | Mittelmeer |
ōrātiō valēdictōria, f | jäähyväispuhe | farewell speech | Abschiedsrede |
portitor clandestīnus, m | salakuljettaja | smuggler | Schmuggler |
profugus, ī, m | pakolainen | refugee | Flüchtling |
rēte īnformātiōnis, n | tietoverkko | data network | Datennetz |
servītium explōrātionis, n | tiedustelupalvelu | intelligence service | Nachrichtendienst |
Sīnae, ārum, f pl | Kiina | China | China |
30.12.2016
Nuntii Latini: Annus centesimus Finniae independentis
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āërodromus, ī, m | lentokenttä | airport | Flughafen |
animal terrestre, n | maaeläin | land animal | Landtier |
charta identitātis, f | henkilökortti | identity card | Personalausweis |
gepardus, ī, m | gepardi | cheetah | Gepard |
imperātor, ōris, m | keisari | emperor | Kaiser |
independentia, ae, f | itsenäisyys | independence | Unabhängigkeit |
Magnus Ducātus, m | Suuriruhtinaskunta | Grand Duchy | Großfürstentum |
pistolium, iī, n | pistooli | pistol | Pistole |
Pontus Euxīnus, m | Mustameri | Black Sea | Schwarzes Meer |
vēnātiō clandestīna, f | salametsästys | poaching | Wilderei |
23.12.2016
Nuntii Latini: Strages Berolini facta
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
āctiō pācī tuendae, f | rauhanturvaoperatio | peacekeeping mission | Friedensmission |
aurī fodīna, f | kultakaivos | gold mine | Goldbergwerk |
autocinētum onerārium, n | kuorma-auto | truck | Lastkraftwagen |
bellum cīvīle, n | sisällissota | civil war | Bürgerkrieg |
Cōnsilium sēcūritātis Nātiōnum Ūnītārum, n | YK:n turvallisuusneuvosto | UN Security Council | Sicherheitsrat der VN |
conventus diurnāriīs ēdocendīs, m | lehdistötilaisuus | press conference | Pressekonferenz |
forum nātālicium, n | joulutori | Christmas market | Weihnachtsmarkt |
metallum, ī, n | kaivos | mine | Bergwerk |
oeconomia nātiōnālis, f | kansantalous | national economy | Nationalökonomie |
paroechia, ae, f | kunta | municipality | Gemeinde |
16.12.2016
Nuntii Latini: Trump et Niinistö telephonice colloquebantur
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
barile, is, n | barreli | barrel | Barrel |
cantātrīx, īcis, f | laulajatar | singer | Sängerin |
capulum tēlecommunicātīvum, n | tietokaapeli | data cable | Datenleitung |
gasiductus, ūs, m | kaasuputki | gas pipeline | Gasleitung |
iūra hūmāna, n pl | ihmisoikeudet | human rights | Menschenrechte |
Ōceanus Glaciālis, m | Jäämeri | Arctic Ocean | Arktischer Ozean |
Petropolis, f | Pietari | Saint Petersburg | Sankt Petersburg |
praesidēns reī pūblicae, m | tasavallan presidentti | president of the republic | Präsident der Republik |
spectātor, ōris, m | katsoja | viewer | Zuschauer |
tēlevīsiō, ōnis, f | televisio | television | Fernseher |
9.12.2016
Nuntii Latini: Strages in urbe Imatra
Glossarium programmatis
Latina | suomi | English | Deutsch |
calendārium nātālicium, n | joulukalenteri | advent calendar | Adventkalender |
difficultās respīrandī, f | hengitysvaikeus | breathing difficulty | Atemproblem |
homicīdium triplex, n | kolmoissurma | triple homicide | Dreifachmord |
homō scelestus, m | rikollinen | criminal | Verbrecher |
lēx fundāmentālis, f | perustuslaki | constitution | Verfassung |
Ōrdō custōdum pūblicōrum Eurōpae, m | Euroopan poliisivirasto | European Police Office | Europäisches Polizeiamt |
pertussis, is, f | influenssa | influenza | Grippe |
praesēs dēlegātōrum urbis, m | kaupunginvaltuuston puheenjohtaja | president of the city council | Stadtratspräsident |